“Συνταγογραφούμενες” Τροφές για Κατοικίδια: Αξίζουν τα Λεφτά τους;
Οι “συνταγογραφούμενες” τροφές ισχυρίζονται ότι αντιμετωπίζουν πολλά ιατρικά προβλήματα σε σκύλους, όπως νεφρική νόσο, αρθρώσεις, καρδιαγγειακή υγεία, διαβήτη, ηπατική νόσο, προβλήματα του ουροποιητικού συστήματος, αλλεργίες, παχυσαρκία, γαστρεντερικές διαταραχές και υποστήριξη κατά του καρκίνου. Αυτές οι υποτιθέμενες ιατρικές τροφές πωλούνται συχνά μόνο εάν παρέχουμε ιατρική «συνταγή», και σε τιμές πολύ ακριβότερες από τις υπόλοιπες. Η λέξη “συνταγογραφούμενες” είναι σε εισαγωγικά επειδή η εταιρεία που τη χρησιμοποιεί ως μέρος της επωνυμίας της έχει χρεωθεί με παραπλανητικές πρακτικές μάρκετινγκ, όπως θα δούμε παρακάτω. Λίγη Ιστορία Ο όρος “συνταγογραφούμενη τροφή” εμφανίστηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1960 από μεγάλη εταιρία παραγωγής τροφών για κατοικίδια. Στη συνέχεια η εταιρεία κατοχύρωσε τον όρο με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, με αποτέλεσμα οι ανταγωνιστικές εταιρείες να πρέπει να χρησιμοποιούν διαφορετική περιγραφή στην ετικέτα τους, όπως “θεραπευτική τροφή” ή “κτηνιατρική τροφή”. Από τον Δεκέμβριο του 2016 και έπειτα είναι σε εξέλιξη αγωγές κατά των “συνταγογραφούμενων” τροφών για κατοικίδια, σύμφωνα με τις οποίες οι τροφές αυτές αυτές χρεώνουν τους καταναλωτές για ένα προϊόν που δεν είναι φάρμακο – ότι οι “συνταγογραφούμενες” τροφές για κατοικίδια είναι ένα παραπλανητικό σχέδιο. Ειδικότερα, στο επίκεντρο των ισχυρισμών των αγωγών βρίσκεται το γεγονός ότι οι εταιρείες “περιορίζουν την πώληση των “συνταγογραφούμενων” τροφών για κατοικίδια σε όσους έχουν συνταγή από κτηνίατρο ενώ κάτι τέτοιο δεν απαιτείται νομικά. Σύμφωνα με την αγωγή, οι εταιρείες συμμετέχουν σε εξαπάτηση στην κατασκευή, διανομή, εμπορία, διαφήμιση, επισήμανση και/ή πώληση “συνταγογραφούμενων” τροφών σε τιμές υψηλότερες της αγοράς για τη διάγνωση, τη θεραπεία, τον μετριασμό, ή την πρόληψη ασθενειών ή άλλων καταστάσεων, ακόμη και αν δεν περιέχουν κανένα κοινό φάρμακο, ή κάποια ουσία απαραίτητη για την υγεία του κατοικίδιου ζώου για την οποία έχουν “συνταγογραφηθεί”, και ότι δεν διαφέρουν ουσιαστικά από τις τροφές για κατοικίδια που δεν απαιτούν ιατρική συνταγή.” Με άλλα λόγια, οι “συνταγογραφούμενες” τροφές για κατοικίδια διατίθενται στο εμπόριο ως φάρμακο, ενώ δεν είναι. Οι τροφές αυτές δεν περιέχουν φαρμακευτικά συστατικά και συχνά διατίθενται αποκλειστικά μέσω κτηνίατρων – επιλογή που τις δίνει έναν παραπλανητικό αέρα αποκλειστικότητας και ποιότητας. Τι Ισχύει Τα ζωικά φάρμακα απαιτείται από τη νομοθεσία να υποβάλλουν αίτηση στις Αρχές για έγκριση, και για να τη λάβουν θα πρέπει να αποδείξουν μέσω επιστημονικής αξιολόγησης ότι όντως θεραπεύουν συγκεκριμένες ασθένειες. Οι “συνταγογραφούμενες” τροφές για κατοικίδια δεν υποβάλλονται σε καμία επιπρόσθετη εξωτερική ρύθμιση ή δοκιμή συγκριτικά με άλλες τροφές. Απλώς πρέπει να πληρούν τα ελάχιστα πρότυπα των κλαδικών φορέων των βιομηχανιών τροφών για ζώα συντροφιάς (της FEDIAF αν παράγονται στην Ευρώπη, ή της AAFCO αν παράγονται στην Αμερική), στα οποία υπόκεινται όλες οι τροφές του εμπορίου. Αξίζουν οι “Συνταγογραφούμενες” Τροφές για Σκύλους τα Λεφτά τους; Όπως ισχύει για όλες τις τροφές για κατοικίδια, μια ματιά στα συστατικά μιας τυπικής “συνταγογραφούμενης” τροφής μας λέει όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την πραγματική της ποιότητα. Παρακάτω αντιγράφουμε τα συστατικά μιας “κλινικής” τροφής για σκύλους που ισχυρίζεται ότι αντιμετωπίζει προβλήματα πέψης και πωλείται στο διαδίκτυο με μέση τιμή 149 Ευρώ για τη 12κιλη συσκευασία: “Δημητριακά, κρέας και ζωικά παράγωγα (κοτόπουλο 7%), αυγά και παράγωγα αυγών, παράγωγα φυτικής προέλευσης, εκχυλίσματα φυτικών πρωτεϊνών, έλαια και λίπη, μέταλλα, φρούτα, σπόροι.” Η συγκεκριμένη τροφή έχει τα δημητριακά ως πρώτο συστατικό – δηλαδή είναι το συστατικό με την υψηλότερη περιεκτικότητα. Αν και το είδος των δημητριακών που χρησιμοποιείται δεν προσδιορίζεται, η τροφή θα ήταν ακατάλληλη για σκύλους με δυσανεξίες ή αλλεργίες στο σιτάρι. Όσον αφορά την – εξαιρετικά σημαντική – περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, το κρέας και τα ζωικά παράγωγα (απροσδιόριστα και αυτά) αναφέρονται ως δεύτερο συστατικό, ωστόσο το κοτόπουλο αποτελεί μόνο το 7% της συνταγής. Γενικότερα, η “θεραπευτική” πτυχή αυτών των τροφών αντιπροσωπεύει μόνο ένα μικρό ποσοστό των συνολικών συστατικών. Τα υπόλοιπα συστατικά επιλέγονται με αποκλειστικό κριτήριο την ελαχιστοποίηση του κόστους και τη μεγιστοποίηση του κέρδους – σε βάρος της υγείας των σκύλων και των γατών. Τελικά, αξίζουν τα λεφτά τους οι “συνταγογραφούμενες” τροφές για σκύλους; Η απάντηση είναι ένα ηχηρό όχι. Η ποιότητα των συστατικών είναι τόσο κακή, που συνολικά μπορεί να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Συχνά, αυτές οι τροφές περιέχουν τα ίδια επικίνδυνα συστατικά με τις υπόλοιπες τροφές που παράγονται από τις ίδιες εταιρείες και πωλούνται στο ένα τέταρτο της τιμής. Τελικά; Οι “συνταγογραφούμενες” τροφές είναι απλώς τυπικές τροφές για σκύλους με συστατικά εμφανώς φτωχότερα συγκριτικά με άλλες τροφές υψηλής ποιότητας. Τα όποια οφέλη προσφέρουν συχνά επισκιάζονται από τη χαμηλή ποιότητα των υπόλοιπων συστατικών που χρησιμοποιούνται, επομένως είναι ανεπαρκή για να καλύψουν τις διατροφικές ανάγκες του σκύλου. Οι κατασκευαστές των “συνταγογραφούμενων” τροφών προβάλλουν αβάσιμους ισχυρισμούς που προσδίδουν στα προϊόντα τους παραπλανητικές ιδιότητες. Ωστόσο, οι τροφές αυτές συχνά περιέχουν επιβλαβή συστατικά σε υψηλότερα ποσοστά από τις μη “συνταγογραφούμενες” τροφές για κατοικίδια, ενώ ταυτόχρονα πωλούνται σε πολλαπλάσιες τιμές. Τα κριτήρια αξιολόγησης των τροφών για σκύλους είναι πολύ συγκεκριμένα. Οι τροφές BELLFOR πληρούν όλα τα κριτήρια μιας αντικειμενικά κορυφαίας τροφής, περιέχουν βέλτιστα ισορροπημένα και απαλά μαγειρεμένα μίγματα φρέσκων κρεάτων, φρούτων, λαχανικών και βοτάνων που φροντίζουν τη συνολική υγεία των σκύλων. Στο βίντεο που ακολουθεί (στα αγγλικά), το 40% των “συνταγογραφούμενων” τροφών για κατοικίδια βρέθηκαν να περιέχουν φυτοφάρμακα όπως το αμφιλεγόμενο ζιζανιοκτόνο glyphosate που περιέχεται στο Roundup. http://skylakos.gr/wp-content/uploads/2025/05/AQOU0S7SZHd0B3jJf3VYfoTuffZ6Pqv9bluRQL7Bem-cEOvNrrg5XpVDvrFmluINXs5mYkXPLhQ_CB_GEqCNWPaV.mp4 Πηγές: ABC News (2019) “Prescription Pet Food Investigation” (video), May 22, από ανάρτηση της Lisa Fletcher στο Facebook στις 23/5/2019 Dogs Naturally (2023) “The Surprising Truth About Prescription Dog Food” (video), YouTube Dog Nutritionist (2022) The Truth about Prescription Dog Food”, April 13 Pepin, G. (2024) “Prescription Dog Food is a Scam”, Canine Nutritionist Seitz, S. (2022) “Are Prescription Diets for Dogs Worth the Money?”, Ultimate Dog Thixton, S. (2020) “Prescription Pet Food Lawsuit Will Continue”, Truth About Pet Food, July 30 Thixton, S. (2019) “Prescription Pet Foods are Adulterated, Misbranded and NOT Legal”, Truth About Pet Food, August 16 Wall. T. (2023) “Hill’s Prescription Dog Food Faces Class Action Lawsuit”, Petfood Industry, October 5
Διατροφή για Σκύλους Μέσης και Προχωρημένης Ηλικίας
Η διατροφή είναι το θεμέλιο της υγείας και αυτό δεν είναι πουθενά πιο εμφανές από ό,τι στους σκύλους μέσης και προχωρημένης ηλικίας. Συμβαίνει σχεδόν αστραπιαία. Μέχρι «χθες» ο σκύλος μας ήταν κουτάβι, μέχρι που κάποια στιγμή συνειδητοποιούμε ότι από «χθες» πέρασαν 7 χρόνια. Συνέβη και στον γράφοντα. Το θέμα είναι ότι, ανάλογα με το μέγεθός του, ένας σκύλος 7 ετών αντιστοιχεί σε έναν άνθρωπο ηλικίας μεταξύ 44 και 56 χρονών. Δηλαδή είναι μεσήλικας, και πλέον είναι εξαιρετικά σημαντικό η διατροφή του να υποστηρίζει τις μεταβαλλόμενες ανάγκες του. Η σωστή διατροφή είναι σημαντική σε κάθε στάδιο της ζωής του σκύλου και η καλή φροντίδα ξεκινά από όταν είναι κουτάβι. Ωστόσο, ό,τι κι αν έχουμε κάνει στο παρελθόν, πραγματικά αξίζει τον κόπο να λάβουμε υπόψη μας τις διατροφικές ανάγκες του σκύλου μας κατά την μέση και προχωρημένη ηλικία. Πότε Ένας Σκύλος Θεωρείται Μέσης ή Προχωρημένης Ηλικίας; Εξαρτάται από το μέγεθος και τη ράτσα του (αναλυτικός πίνακας ηλικιών εδώ). Κατά κανόνα, οι σκύλοι θεωρούνται μέσης ηλικίας όταν έχουν φτάσει το μισό του προσδόκιμου ζωής τους. Έτσι, Ένας μικρόσωμος σκύλος (έως 10 κιλών) θεωρείται ότι είναι μέσης ηλικίας από 10 ετών. Ένας σκύλος μεσαίου μεγέθους (10 – 25 κιλών) θεωρείται ότι είναι μέσης ηλικίας από 7 ετών. Ένας μεγαλόσωμος σκύλος (άνω των 25 κιλών) θεωρείται ότι είναι μέσης ηλικίας από 6 ετών. Αντίστοιχα, Ένας μικρόσωμος σκύλος (έως 10 κιλών) θεωρείται ότι είναι προχωρημένης ηλικίας από 16 ετών. Ένας σκύλος μεσαίου μεγέθους (10 – 25 κιλών) θεωρείται ότι είναι προχωρημένης ηλικίας από 13 ετών Ένας μεγαλόσωμος σκύλος (25 – 50 κιλών) θεωρείται ότι είναι προχωρημένης ηλικίας από 12 ετών Ένας πολύ μεγαλόσωμος σκύλος (άνω των 50 κιλών) θεωρείται ότι είναι προχωρημένης ηλικίας από 9 ετών (Σχήμα 1) Σχήμα 1: Τα Στάδια Ζωής του Σκύλου. Πηγή: PetMD Η Διατροφή του Σκύλου Μπορεί να Κάνει τη Διαφορά Η μακροζωία είναι αποτέλεσμα καλών γονιδίων, καλής φροντίδας και καλής τύχης. Αφού αποκτήσουμε τον εκάστοτε σκύλο, η καλή φροντίδα είναι ο μόνος παράγοντας που μπορούμε να ελέγξουμε. Και ένα μεγάλο μέρος της καλής φροντίδας είναι η καλή διατροφή. Ακριβώς όπως οι άνθρωποι αντιμετωπίζουμε περισσότερα ζητήματα υγείας καθώς μεγαλώνουμε, οι σκύλοι εμφανίζουν προβλήματα όπως: Μειωμένη κινητικότητα των αρθρώσεων και αρθρίτιδα Αύξηση βάρους λόγω μειωμένης δραστηριότητας και πιο αργής πέψης Υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και οδοντικών, νεφρικών και καρδιακών παθήσεων Ακόμη και οι μέτρια υπέρβαροι σκύλοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για πρόωρη νόσηση και χρειάζονται πρόσθετα συμπληρώματα ή/και φάρμακα νωρίτερα από τους σκύλους κανονικού βάρους. «Η διατήρηση των σκύλων σε βέλτιστη έως ελαφρώς αδύνατη κατάσταση σώματος μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας και βοηθά τους ήδη πάσχοντες.» (1) Σημαντικά Συστατικά στη Διατροφή Σκύλων Μέσης και Προχωρημένης Ηλικίας Μελέτες δείχνουν ότι οι σκύλοι χρειάζονται περισσότερη πρωτεΐνη καθώς γερνούν, όχι λιγότερη, εκτός εάν συγκεκριμένες ασθένειες απαιτούν προσαρμογές. Η υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη βοηθά στη διατήρηση της υγιούς μυϊκής μάζας, καθώς και στην καλή λειτουργία των οργάνων και του ανοσοποιητικού. Εξαιτίας του πιο αργού μεταβολισμού, είναι πιθανό ο σκύλος μας να πάρει επιπλέον κιλά. Για να τον διατηρήσουμε σε ένα υγιές βάρος, επιλέγουμε διατροφή χαμηλή σε λιπαρά, υδατάνθρακες και θερμίδες, και ταυτόχρονα πλούσια σε πρωτεΐνη κορυφαίας ποιότητας. Για την προστασία οργάνων όπως η καρδιά και οι νεφροί ο σκύλος μας χρειάζεται μια διατροφή χαμηλή σε νάτριο, ενώ για την προστασία των νεφρών θέλουμε και χαμηλό φώσφορο. Ο πιο αργός μεταβολισμός μπορεί να προκαλέσει επιβράδυνση της πέψης, επομένως μια τροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες θα βοηθήσει. Τα λαχανικά αποτελούν κορυφαία πηγή φυτικών ινών, ενώ επιπλέον υποστηρίζουν την υγεία του εντέρου. Τα αντιοξειδωτικά και τα απαραίτητα λιπαρά οξέα όπως τα Ωμέγα-3 και τα Ωμέγα-6 συνεργάζονται για να μειώσουν τις φλεγμονές, να διατηρήσουν ένα ισορροπημένο ανοσοποιητικό σύστημα και να καταπολεμήσουν τις ασθένειες. Όσον αφορά τα σνακ, δίνουμε στον μέσης ή προχωρημένης ηλικίας σκύλο μας μόνο υγιεινές λιχουδιές με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και νάτριο. Μπορούμε να δίνουμε και φρούτα ή λαχανικά όπως μήλα και καρότα. Ο περιορισμός των λιχουδιών στο 10% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων και η αύξηση της άσκησης συμβάλλουν στην επιτυχή διαχείριση του σωματικού βάρους. Οι σκύλοι επίσης χρειάζονται περισσότερο νερό καθώς γερνούν. Είναι σημαντικό να έχουν μόνιμη πρόσβαση σε άφθονο φρέσκο νερό. Στην αγορά κυκλοφορούν πολλές τροφές “Senior”, που είναι «ειδικά σχεδιασμένες» για τις ανάγκες των μεγαλύτερων ηλικιακά σκύλων. Ωστόσο, τα συστατικά που χρησιμοποιούνται από την κάθε εταιρεία έχουν πολύ μεγάλες διαφορές, επομένως είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πώς να αξιολογούμε μια πραγματικά καλή τροφή πριν επιλέξουμε. Οι κροκέτες ψυχρής έκθλιψης της BELLFOR είναι ελάχιστα επεξεργασμένες έτσι ώστε να διατηρούν ανέπαφα τα πλούσια θρεπτικά τους συστατικά και είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες για σκύλους μέσης και προχωρημένης ηλικίας. Αφού επιλέξουμε την κατάλληλη τροφή, κάνουμε τη μετάβαση σταδιακά σε περίοδο έως 3 εβδομάδων. Αν Δεν Τρώει; Τα οδοντικά προβλήματα που έχουν συχνά οι σκύλοι μέσης και προχωρημένης ηλικίας κάνουν δύσκολο το μάσημα της τροφής. Αν η θεραπεία είναι αδύνατη, μπορούμε να μουσκέψουμε τις κροκέτες με λίγο νερό ή ζωμό κοτόπουλου. Ένα μικρότερο μέγεθος κροκέτας μπορεί επίσης να βοηθήσει. Το σκύψιμο στο μπολ με το φαγητό είναι πιθανό να τους κουράζει. Μπορούμε να σερβίρουμε τα γεύματα σε υπερυψωμένες ταΐστρες και ποτίστρες. Αν ο σκύλος χάσει την όρεξή του, το ελαφρύ ζέσταμα της τροφής μπορεί να ενισχύσει το άρωμά της και να βοηθήσει στην τόνωση της όρεξης. Με προσεγμένη διατροφή (και λίγη τύχη), ο σκυλάκος μας θα φτάσει ως τα βαθιά γεράματα χωρίς σοβαρά προβλήματα. Κάποια στιγμή θα απορρίψει την ισορροπημένη διατροφή και θα τον ταΐζουμε ό,τι θέλει να φάει. Η τακτική «θα φάει όταν πεινάσει αρκετά» δεν λειτουργεί στους ηλικιωμένους σκύλους. Άλλωστε, είναι λίγο αργά για να ανησυχούμε μήπως τον κακομάθουμε — και ακόμα κι αν το κάνουμε, το αξίζει. Πηγές: Budsberg, S.C, & Bartges, J.W. (2006) “Nutrition and Osteoarthritis in Dogs: Does it Help?.” The Veterinary Clinics of North America. Small Animal Practice, vol. 36,6: 1307-23, vii. doi:10.1016/j.cvsm.2006.08.007 Coile, C. (2021) “Best Dog Food for Senior Dogs”, American Kennel Club, 17 September FEDIAF (2021) “FEDIAF Scientific Advisory Board Statement: Nutrition of Senior Dogs”, European Pet Food Industry Federation, November. Fernandez, C. (2021) “Does my Dog Need Senior Dog Food?”, PetMD, 5 January Kam. K. (2010) “Senior Dog Food: Meeting
Διατροφή, Ανοσοποιητικό Σύστημα και Αλλεργίες των Σκύλων
Το ανοσοποιητικό σύστημα των σκύλων αποτελεί μέρος του αυτόνομου νευρικού συστήματος και είναι υπεύθυνο για την άμυνα της υγείας τους. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο δίκτυο εξειδικευμένων κυττάρων και οργάνων που προστατεύουν το σώμα του σκύλου από βακτήρια, ιούς, τοξίνες, παράσιτα και κάθε ξένο υλικό που εισβάλλει στον οργανισμό. Η διατροφή ενός σκύλου επηρεάζει το ανοσοποιητικό του σύστημα σε μεγάλο βαθμό. Όταν η τροφή είναι ανεπαρκής για να διατηρήσει το ανοσοποιητικό σύστημα σε καλή λειτουργία, δεν μπορεί να καταπολεμήσει πιθανές λοιμώξεις ή ασθένειες. Ζώα με χαμηλότερο ανοσοποιητικό είναι πιθανό να αρρωσταίνουν συχνά, ακόμη και να αναπτύξουν σοβαρές ασθένειες όπως καρκίνο ή ανεπάρκεια οργάνων. Πώς Λειτουργεί η Ανοσία Η ανοσία πρώτου επιπέδου παρέχεται από το δέρμα και το σάλιο του σκύλου. Όταν δεν υπάρχουν ανοίγματα στο δέρμα και το πεπτικό σύστημα του σκύλου είναι υγιές, τα κύτταρα του ιού και των βακτηρίων δεν μπορούν να φτάσουν εσωτερικά στο σώμα. Εάν υπάρχει πληγή στο δέρμα του σκύλου, ή όταν το πεπτικό σύστημα δεν λειτουργεί σωστά, η πιθανή απειλή για το σώμα και την υγεία του σκύλου μπορεί να ξεπεράσει την ανοσία του πρώτου επιπέδου και τότε μπαίνει σε λειτουργία η ανοσία δεύτερου επιπέδου. Τα βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών αποτελούν τη βάση της ανοσίας. Τα κύτταρα υπερασπίζονται το σώμα από μέσα τους λειτουργώντας ως γραμμή άμυνας απέναντι σε οποιοδήποτε κύτταρο εισέρχεται στο σώμα και θα μπορούσε να το βλάψει. Ο πυρετός και η υψηλή θερμοκρασία αποτελούν μέρος της ανοσίας δεύτερου σταδίου. Η αύξηση της θερμοκρασίας μέσα στο σώμα έχει σκοπό να δυσχεράνει τη ζωή της λοίμωξης – ιογενούς ή βακτηριακής. Προβλήματα Ανοσοποιητικού Συστήματος Ορισμένα προβλήματα του ανοσοποιητικού συστήματος είναι γενετικά κληρονομικά και συχνά αναπόφευκτα, ενώ άλλα προκύπτουν ως αποτέλεσμα της καταπόνησης. Τα πιο συνήθη προβλήματα περιλαμβάνουν: Γενετική ασθένεια Περιβαλλοντικοί στρεσογόνοι παράγοντες Κακή διατροφή Αλλεργιογόνα στο εσωτερικό περιβάλλον – τροφικά αλλεργιογόνα Αλλεργιογόνα στο εξωτερικό περιβάλλον – μη τροφικά αλλεργιογόνα Φάρμακα και υπερεμβολιασμός Δυσλειτουργία που προκαλείται από συγκεκριμένη ασθένεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος επιτίθενται στο σώμα του σκύλου. Η Επιδημία των Αλλεργιών Οι αλλεργίες έχουν γίνει ένα τεράστιο πρόβλημα για τους σκύλους τα τελευταία χρόνια. Οι επιπτώσεις της συνεχούς έκθεσης των σκύλων σε αλλεργιογόνα είναι πολύ σοβαρές για το ανοσοποιητικό σύστημα και την υγεία τους. Το ανοσοποιητικό σύστημα ενός υγιή σκύλου θα λειτουργεί συνήθως αποτελεσματικά. Όταν το σώμα απειλείται από κύτταρα-εισβολείς μόνο περιστασιακά, αυτά θα αντιμετωπιστούν από ισχυρά δευτερογενή κύτταρα ανοσίας και θα εξαλειφθούν γρήγορα. Αλλά αν ο σκύλος μας αντιμετωπίζει την αλλεργία σε καθημερινή βάση, η αποτελεσματικότητα του ανοσοποιητικού του συστήματος τελικά θα αποδυναμωθεί. Ένα κουρασμένο ανοσοποιητικό σύστημα είναι πολύ λιγότερο πιθανό να μπορέσει να εξουδετερώσει τις απειλές. Προσθέστε σ’ αυτό και μια κακή διατροφή και το ανοσοποιητικό σύστημα έχει πάρα πολλά να αντιμετωπίσει. Αυτός είναι ο λόγος που οι αλλεργίες οδηγούν σε πολύ σοβαρές ασθένειες στους σκύλους. Η αλλεργία στο σιτάρι είναι ένα κοινό αλλά σοβαρό πρόβλημα με ποικίλα συμπτώματα. Τόσο το σιτάρι, όσο και η γλουτένη (συστατικό του σιταριού), προκαλούν προβλήματα σε πολλούς σκύλους. Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι και οι άνθρωποι έχουμε δυσανεξία στο σιτάρι και τη γλουτένη. Το σιτάρι δεν αποτελεί φυσική τροφή για τους σκύλους και ιδιαίτερα όχι στις τεράστιες ποσότητες που περιέχεται σήμερα σε πολλές σκυλοτροφές. Συμπτώματα Αλλεργίας στο Σιτάρι Ενόχληση στα οστά και στις αρθρώσεις Αναπνευστικά προβλήματα Αλλαγές στη συμπεριφορά Ξηρό δέρμα Προβλήματα στα αυτιά, συμπεριλαμβανομένων επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων Επιληψία Κούραση Εξανθήματα Κνησμός στο στόμα ή στο λαιμό Κνησμός και υγρά μάτια Κακή κατάσταση τριχώματος και πιτυρίδα Διάρροια Κράμπες στους μύες Ρινική συμφόρηση Πόνος Δερματικά οιδήματα Έμετος Απώλεια βάρους Το σιτάρι δεν είναι απαραίτητο στη διατροφή των σκύλων. Σε έρευνα του 2020 βρέθηκε ότι περίπου 1 στους 7,5 σκύλους είναι αλλεργικοί στο σιτάρι. Το να δίνουμε περιστασιακά στον σκύλο μας μια μπουκιά από το σάντουιτς που τρώμε είναι εντάξει, αλλά το να του προσφέρουμε συστηματικά ψωμί ως φαγητό ή λιχουδιά δεν ενδείκνυται. Το καλαμπόκι και το ρύζι δεν περιέχουν γλουτένη, ενώ δεν έχει αναφερθεί αλλεργία σκύλων στο καλαμπόκι, το ρύζι, το κριθάρι, τη σίκαλη ή τη βρώμη. Περιττά πρόσθετα, φυτοφάρμακα, χρώματα και ενισχυτικά γεύσης μπορούν επίσης να προκαλέσουν συγκεκριμένες αντιδράσεις ή μειωμένη ανοσία και ευαισθησία σε ασθένειες. Οι φυσικές τροφές BELLFOR δεν περιέχουν συνθετικά συντηρητικά, προσθετικές και χρωστικές ουσίες και μαγειρεύονται με καινοτόμες μεθόδους χρησιμοποιώντας συστατικά ανθρώπινης ποιότητας. Πηγές Beynen, A. (2020) “Gluten Proteins for Dogs”, Animal and Human Nutrition 101, pp 68-78, 20 June Sailer, C. (n.d.) “Can my Dog Eat Wheat?”, The Dog People by Rover.com
Τα Συστατικά των Τροφών για Σκύλους
Όταν αγοράζουμε τροφή ή λιχουδιές για τον σκύλο μας είναι εξαιρετικά σημαντικό να διαβάζουμε τα συστατικά και να καταλαβαίνουμε τι σημαίνουν. Διατροφή είναι η παροχή στο σώμα όλων των συστατικών που χρειάζεται ώστε να αναπτύσσεται, να επανορθώνεται και να παραμένει απόλυτα υγιές σε όλα τα στάδια της ζωής του (1). Η διατροφή αποτελείται από θρεπτικά συστατικά που κάνουν πολλές και διαφορετικές εργασίες καθώς εισέρχονται στον οργανισμό. Προκειμένου να λειτουργεί τέλεια, ο οργανισμός πρέπει να λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται. Παρόλα αυτά, μπορεί να διατηρηθεί χωρίς κάποια βασικά θρεπτικά συστατικά για πολλά χρόνια και να εμφανίσει σημάδια ασθένειας προοδευτικά, καθώς το σώμα γερνάει. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που πρέπει να φροντίζουμε να παρέχουμε στους σκύλους μας βέλτιστη διατροφή ακόμη και όταν είναι νέοι και δυνατοί. Μια καλή διατροφή μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση πολλών προβλημάτων υγείας των σκύλων, ή να τα διορθώσει. Παρόλα αυτά, ο κτηνίατρος σπάνια μας ρωτάει τι τρώει ο σκύλος μας (1). Πολλές τροφές αρρωσταίνουν και παχαίνουν τους σκύλους, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία δίνει το περιθώριο στις εταιρείες του κλάδου να παραπλανούν. Σήμερα υπάρχει στη διάθεσή μας μια τεράστια γκάμα τροφών για σκύλους, οι οποίες έχουν αδικαιολόγητα μεγάλες ποιοτικές διαφορές μεταξύ τους. Αν θέλουμε να τις αξιολογήσουμε σωστά θα πρέπει να κατανοήσουμε τις περιγραφές των συστατικών. Αν δεν το έχετε κάνει ήδη, διαβάστε τα συστατικά που αναγράφονται στο πίσω μέρος της συσκευασίας της τροφής του σκύλου σας. Καταλαβαίνετε τι σημαίνουν; Ταιριάζουν με τις υποσχέσεις που δίνονται στο μπροστινό μέρος; Παγίδες και Ασάφειες Πίσω από τις Λέξεις Τα συστατικά των τροφών για σκύλους προκαλούν σύγχυση γιατί πολλές εταιρείες δεν ενθουσιάζονται με την ιδέα να γνωρίζουμε τι ακριβώς περιέχεται στο σακίδιο. Στην πραγματικότητα, αρκετές μεγάλες εταιρείες ξοδεύουν περισσότερα για μάρκετινγκ από ό,τι για τη σύνθεση της ίδιας της τροφής (1). Όπως θα δούμε παρακάτω, πολλά συστατικά περιγράφονται με ασαφή τρόπο. Όλοι όσοι έχουμε σκύλους θα πρέπει να γνωρίζουμε τι ακριβώς σημαίνει η καθεμία από τις γενικές ονομασίες που συχνά χρησιμοποιούνται. Στον πίνακα που ακολουθεί αποτυπώνονται οι πιθανοί (και.. απίθανοι) τρόποι περιγραφής των συστατικών των τροφών για σκύλους και τι πραγματικά σημαίνουν: Πίνακας 1: Οι Τρόποι Περιγραφής των Συστατικών στις Σκυλοτροφές και τι Σημαίνουν Τι Να Προσέξω Το καθαρό κρέας από ένα συγκεκριμένο ζώο συναντάται στις πιο ποιοτικές τροφές και αναφέρεται με σαφήνεια: πχ κοτόπουλο, ή φρέσκο κοτόπουλο. Τα «παράγωγα κρέατος» είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για μη καθορισμένα μέρη απροσδιόριστων ζώων. Το είδος του κρέατος δεν προσδιορίζεται σκόπιμα (1). Ομοίως, τα διατροφικά οφέλη του «γεύματος» είναι αμφισβητήσιμα. Είναι ένας φθηνός και εύκολος τρόπος γεμίσματος της τροφής με υπολείμματα κρεάτων, τα οποία υπάρχουν σε αφθονία λόγω των τεράστιων ποσοτήτων κρεάτων που καταναλώνουμε οι άνθρωποι. Όσον αφορά τα δημητριακά και τα σιτηρά, ενώ γενικά είναι αποδεκτά συστατικά (εκτός από το σιτάρι), ακόμη και σήμερα πολλές τροφές για σκύλους τα περιέχουν σε υπερβολικές ποσότητες. Όταν σε μια τροφή τα συστατικά ξεκινούν με δημητριακά, σημαίνει ότι αυτά είναι το κυρίαρχο συστατικό. Δεν το θέλουμε αυτό. Όσο πιο διαφανής είναι ο τρόπος αναγραφής των συστατικών στη συσκευασία και όσο σπανιότερα εμφανίζονται οι λέξεις «παράγωγα», «κρέας», «γεύμα», «άλευρο» και παρόμοιες ασαφείς περιγραφές, τόσο καλύτερης ποιότητας είναι η τροφή που τρώει ο σκύλος μας. Και τόσο περισσότερο θα παραμένει υγιής, με ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα και επαρκή αποθέματα ενέργειας.Τέλος, προτιμάμε τις φυσικές τροφές, οι οποίες έχουν υποστεί ηπιότερη επεξεργασία και δεν περιέχουν χημικά συντηρητικά, χρώματα και ενισχυτικά γεύσης. Οι τροφές BELLFOR που μαγειρεύονται με τη μέθοδο της ψυχρής έκθλιψης (cold pressed) είναι ελάχιστα επεξεργασμένες.Πηγές:Centre of Excellence (2023), “Introducing Canine Nutriotion: Digestion and Immunity”(FEDIAF) European Pet Food Industry Federation (n.d.), “Pet Food Facts: Ingredients”(FEDIAF) European Pet Food Industry Federation (2019), “Nutritional Guidelines for Pet Food for Cats and Dogs”, March(FEDIAF) European Pet Food Industry Federation (2019), “FEDIAF Scientific Advisory Board Carbohydrate Expert Review”, September
Πυροτεχνήματα: Ένας Εφιάλτης για τα Ζώα
Πυροτεχνήματα: Ένας Εφιάλτης για τα Ζώα Ενώ εμείς διασκεδάζουμε με τα πυροτεχνήματα, αυτά μπορεί να είναι πραγματικός εφιάλτης για τα κατοικίδια ζώα – και όχι μόνο. Πώς τα Πυροτεχνήματα Βλάπτουν τα Ζώα Φυσική Βλάβη στην Ακοή Η ακοή πολλών ζώων είναι πολύ πιο ευαίσθητη από ό,τι η ανθρώπινη, επομένως οι εκρήξεις πυροτεχνημάτων όχι μόνο τους ενοχλούν περισσότερο, αλλά μπορούν να βλάψουν την ακοή τους πιο σοβαρά. Τα πυροτεχνήματα μπορούν να εκπέμψουν ήχους έως και 190dB, δηλ. υψηλότερο επίπεδο θορύβου από τους πυροβολισμούς (140dB) και ορισμένα αεριωθούμενα αεροπλάνα (100 dB). Οι θόρυβοι που προκαλούνται από πυροτεχνήματα και κροτίδες είναι πιθανό να προκαλέσουν στα ζώα απώλεια ακοής και εμβοές. Φόβος και Άγχος Η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε ξαφνικούς δυνατούς θορύβους μπορεί να προκαλέσει φοβίες σε πολλά ζώα, αυξάνοντας τις αντιδράσεις πανικού σε θορύβους στο μέλλον. Υπολογίζεται ότι το ένα πέμπτο των εξαφανίσεων ζώων συντροφιάς οφείλονται σε πολύ δυνατούς ήχους, κυρίως πυροτεχνήματα και καταιγίδες. Επιβλαβείς Επιδράσεις από Χημικά Σωματίδια Τα πυροτεχνήματα είναι δηλητηριώδη και η έκρηξή τους απελευθερώνει επιβλαβή σωματίδια που είναι τοξικά κατά την εισπνοή. Αυτό μπορεί να επιδεινώσει υπάρχουσες ασθένειες και να προκαλέσει άλλες. Επομένως, αποτελούν κίνδυνο τόσο για τα ζώα που ζουν σε περιοχές όπου τα πυροτεχνήματα εκρήγνυνται ή σε πιο απομακρυσμένες τοποθεσίες όταν ο άνεμος μεταφέρει αυτά τα σωματίδια, ενώ υπάρχει και ο κίνδυνος κατάποσης των υπολειμμάτων. Η εγγύτητα των ζώων σε περιοχές όπου φτιάχνονται πυροτεχνήματα συχνά προκαλεί εγκαύματα και βλάβες στα μάτια. Επίσης, οι χημικές ουσίες είναι επικίνδυνες για σκύλους, γάτες και ανθρώπους με αναπνευστικές ασθένειες όπως το άσθμα. Τέλος, η αλόγιστη χρήση πυροτεχνημάτων μπορεί να προκαλέσει ακρωτηριασμούς και θανατηφόρα ατυχήματα σε ζώα κοντά στην εκδήλωση, καθώς και πυρκαγιές. Σκύλοι Παρουσιάζουν σημάδια συντριπτικού άγχους καθώς δεν μπορούν να ξεφύγουν από τον θόρυβο. Οι σκύλοι, όπως και πολλά άλλα ζώα, υποφέρουν και από άλλα φαινόμενα που παράγουν δυνατούς ήχους, όπως οι καταιγίδες. Ωστόσο, στις καταιγίδες οι θόρυβοι συνοδεύονται από προηγούμενα προειδοποιητικά σημάδια και τα ζώα μπορούν να τους αντιληφθούν εκ των προτέρων. Αυτό μπορεί να τους προκαλέσει αγωνία εν αναμονή, αλλά δεν τους προκαλεί τον απροσδόκητο τρόμο που προκαλείται από πυροτεχνήματα, οι ήχοι των οποίων είναι ξαφνικοί και μη αναγνωρίσιμοι. Ο φόβος του θορύβου είναι πιο συνήθης στους σκύλους μεγαλύτερης ηλικίας. Συχνές αντιδράσεις είναι το πάγωμα ή η παράλυση, οι ανεξέλεγκτες προσπάθειες διαφυγής και απόκρυψης και ο τρόμος. Μπορεί επίσης να υπάρχουν και πιο έντονα σημάδια όπως σιελόρροια, ταχυκαρδία, έντονο γαύγισμα, ούρηση ή αφόδευση, αυξημένη δραστηριότητα, υπερβολική εγρήγορση και γαστρεντερικές διαταραχές. Έχει επισημανθεί ότι η αντίδραση των σκύλων στον ήχο των πυροτεχνημάτων είναι παρόμοια με το μετατραυματικό στρες στους ανθρώπους. Ωστόσο, η επίδραση θα μπορούσε να είναι πολύ πιο επιβλαβής στους σκύλους, επειδή δεν έχουν την ικανότητα να εκλογικέψουν το άγχος τους ή τη δυνατότητα μιας άμεσης γνωστικής απόκρισης που τους επιτρέπει να ανταποκριθούν στον φόβο τους. Είναι πιθανό να βιώσουν μια βαθύτερη και πιο έντονη μορφή τρόμου, η οποία μπορεί να είναι μεγαλύτερη σε μερικούς σκύλους λόγω διαφορών προσωπικότητας. Γάτες Οι επιπτώσεις των πυροτεχνημάτων στις γάτες είναι λιγότερο εμφανείς, αλλά οι αντιδράσεις τους είναι παρόμοιες με αυτές των σκύλων, όπως η προσπάθεια να κρυφτούν ή να δραπετεύσουν. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τον φόβο, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο δηλητηρίασης. Επιπλέον, μπορεί να τυφλωθούν ή να τραυματιστούν σοβαρά από τις εκρήξεις. Πουλιά Ο θόρυβος των πυροτεχνημάτων μπορεί να προκαλέσει στα πουλιά ταχυκαρδία και ακόμη και θάνατο από τρόμο. Ο υψηλός βαθμός άγχους που βιώνουν τα πουλιά υποδεικνύεται από το γεγονός ότι συχνά εγκαταλείπουν προσωρινά ή μόνιμα τις φωλιές τους. Ο αποπροσανατολισμός και ο πανικός από τα πυροτεχνήματα μπορεί να αναγκάσουν τα πουλιά να πέσουν σε κτίρια ή να πετάξουν προς τη θάλασσα. Τα αποικιακά είδη πτηνών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κατά τις εκρήξεις. Πολλά είδη που φεύγουν από τις φωλιές τους λόγω των ήχων δεν ξέρουν πώς να επιστρέψουν σ’αυτές μόλις τελειώσει ο θόρυβος και έτσι αφήνουν τα μικρά τους αβοήθητα. Άλογα Τα άλογα μπορούν εύκολα να νιώσουν ότι απειλούνται από πυροτεχνήματα λόγω της υπερεπαγρύπνησής τους, καθώς είναι συνεχώς σε εγρήγορση λόγω πιθανών αρπακτικών. Τα άλογα ενεργούν επίσης αρκετά παρόμοια με τους σκύλους και τις γάτες, παρουσιάζοντας σημάδια άγχους και φόβου και προσπαθώντας να φύγουν ή να δραπετεύσουν. Μερικές φορές αντιδρούν στα πυροτεχνήματα προσπαθώντας να πηδήξουν φράχτες και να φύγουν σε επικίνδυνες περιοχές όπου μπορεί να τους χτυπήσουν αυτοκίνητα. Οι απλές οδηγίες που ακολουθούν είναι εδώ για να μας βοηθήσουν να έχουμε τα ζώα μας ασφαλή: Το ασφαλέστερο μέρος για τα κατοικίδια κατά τη διάρκεια των εκρήξεων είναι μέσα στο σπίτι – όχι στο μπαλκόνι ή στην αυλή. Έχουμε φροντίσει να βγάλουμε τον σκύλο μας βόλτα πριν ξεκινήσουν τα πυροτεχνήματα. Κλείνουμε όλα τα παράθυρα και τις πόρτες για να περιορίσουμε τον θόρυβο στο ελάχιστο. Κλείνουμε τις κουρτίνες και χρησιμοποιούμε τους ήχους της τηλεόρασης ή του ραδιοφώνου για να αποκλείσουμε μέρος του θορύβου. Ετοιμάζουμε ένα μέρος όπου θα μπορεί να αισθάνεται ασφαλές – ίσως κάτω από ένα κρεβάτι με μερικά ρούχα μας. Μπορεί να θελήσει να κρυφτεί εκεί όταν ξεκινούν τα πυροτεχνήματα. Αφήνουμε το κατοικίδιό μας να κινείται ελεύθερα, να κλαψουρίσει και να κρυφτεί σε μια γωνιά αν αυτό θέλει. Δεν το κλείνουμε σε κλουβί. Όχι μόνο αυτό θα αυξήσει την ανησυχία του, αλλά μπορεί και να τραυματιστεί προσπαθώντας να βγει έξω. Προσπαθούμε να μην το αγκαλιάζουμε/παρηγορούμε καθώς θα νομίζει ότι ανησυχούμε κι εμείς και αυτό μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα. Αντίθετα, παραμένουμε χαλαροί, λειτουργούμε κανονικά και επαινούμε την ήρεμη συμπεριφορά. Δεν αφήνουμε το κατοικίδιό μας μόνο του στο σπίτι. Εάν πρέπει οπωσδήποτε να λείψουμε, δεν θυμώνουμε αν είχε καταστροφική συμπεριφορά. Φωνάζοντας σε ένα φοβισμένο κατοικίδιο, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να μεγαλώσουμε τον τρόμο του. Η χορήγηση Ενός Καταπραϋντικού Φαρμάκου θα Μπορούσε να Είναι η Λύση; Όχι. Αυτή η λύση δεν είναι ικανοποιητική για δύο λόγους: Πρώτον, η χρήση φαρμάκων για την ηρεμία των ζώων θα μπορούσε να προκαλέσει επιβλαβείς παρενέργειες. Δεύτερον, είναι αδύνατο να προσεγγιστούν όλα τα ζώα. Τα ζώα που ζουν με ανθρώπους δεν είναι τα μόνα που βλάπτονται, αλλά ακόμη κι αν λάβουμε υπόψη μας μόνο τα εξημερωμένα ζώα σε αστικές περιοχές, υπάρχουν ζώα που ζουν στο δρόμο. Επιπλέον, τα εξημερωμένα ζώα είναι η μειοψηφία των ζώων που επηρεάζονται.
Η Βόλτα με τον Σκύλο
Η βόλτα με τον σκύλο είναι πολλά περισσότερα από μια καθημερινή δραστηριότητα που βοηθά τη σωματική και νοητική υγεία του τετράποδου. Ένας αληθινός δεσμός μεταξύ ανθρώπου και σκύλου κερδίζεται με την πάροδο του χρόνου και με σταθερή θετική αλληλεπίδραση. Η βόλτα με τον σκύλο είναι μια τέλεια ευκαιρία χτισίματος ενός τέτοιου δεσμού. Οι καταστάσεις και τα περιβάλλοντα που συναντάμε στις βόλτες μας δίνουν ευκαιρίες να επικοινωνήσουμε με τους σκύλους μας, να συνδεθούμε μαζί τους, και να τους δώσουμε τους μηχανισμούς που χρειάζονται για να λειτουργήσουν στον πολύπλοκο κόσμο μας. Επίσης, οι βόλτες είναι ευκαιρίες επανάληψης βασικών εντολών. Όπως τα παιδιά, οι σκύλοι μαθαίνουν συνεχώς και είναι πολύ σημαντικό να αναπτύξουμε μαζί τους μια αξιόπιστη βασική συνεννόηση. Ταυτόχρονα, οι χώροι για βόλτα με τον σκύλο είναι περιορισμένοι και τους μοιραζόμαστε με οικογένειες, ποδηλάτες, περιπατητές και άλλους κηδεμόνες σκύλων. Για αυτό, είναι καλό να έχουμε στο νου μας μερικές καλές πρακτικές: Η πολύωρη κουβέντα στο κινητό ενώ κάνουμε βόλτα με τον σκύλο μας είναι λάθος για πολλούς λόγους. Η προσοχή και η εστίασή μας είναι -κατά βάση- στον σκύλο. Δεν τα πάνε καλά μεταξύ τους όλοι οι σκύλοι, επομένως δεν είναι ασφαλές ο σκύλος μας να αλληλεπιδρά με άλλους σκύλους εν αγνοία μας. Σε πολυπληθή αστικά περιβάλλοντα, όταν έχουμε τον σκύλο με λουρί που είναι ανοιχτό στα 2-3 ή περισσότερα μέτρα, ουσιαστικά ακυρώνουμε τη χρήση του λουριού και ο σκύλος μας είναι ανεξέλεγκτος. Ενώ οι βόλτες με τον σκύλο διευκολύνουν την επαφή και τη συνομιλία μεταξύ ατόμων που διαφορετικά δεν θα θα είχαν γνωριστεί, δεν είναι πάντα (ούτε οι άνθρωποι, ούτε οι σκύλοι) ανοιχτοί στο να κάνουν νέες γνωριμίες. Οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, ιδιαίτερα μεταξύ άγνωστων σκύλων, έχουν νόημα όταν είναι επιθυμητές και από τα δύο ζευγάρια ανθρώπων-σκύλων. Στις αλληλεπιδράσεις αυτές, προτεραιότητα έχουν οι σκύλοι. Όταν συναντιούνται δύο σκύλοι που δεν γνωρίζονται, προσέχουμε τη γλώσσα του σώματός τους. Κάποιοι σκύλοι είναι πιθανό να αντιμετωπίζονται με καχυποψία από άλλους κηδεμόνες σκύλων, λόγω αρνητικών στερεότυπων που αποδίδονται σε συγκεκριμένες φυλές. Το λουρί είναι εργαλείο αμφίδρομης επικοινωνίας, μέσω του οποίου ανταλλάσσουμε με τον σκύλο μας σημαντικές πληροφορίες. Λειτουργεί πολύ καλύτερα ως «τηλεφωνικό καλώδιο», παρά σαν.. τιμόνι κάποιου οχήματος που οδηγάμε. Οι σκύλοι μας είναι η παρέα μας στη βόλτα, όχι αντικείμενα που μετακινούμε. Αν και θα υπάρξουν φορές που θα είμαστε κουρασμένοι, η βόλτα με τον σκύλο δεν μπορεί να είναι συχνά μια διαδικαστική υποχρέωση. Βγαίνουμε βόλτα με τον σκύλο για να του προσφέρουμε τις προϋποθέσεις ώστε να «είναι σκύλος» και να περάσει καλά. Σε κάθε βόλτα με τον σκύλο αυτό που έχει αξία είναι ό,τι συμβαίνει μεταξύ της αναχώρησης από, και της επιστροφής στο σπίτι. Αφήνουμε τους σκύλους να μας μάθουν να ζούμε τις παρούσες στιγμές. Οι περιστασιακές αλλαγές διαδρομών μυούν τους σκύλους σε νέες προκλήσεις και κάνουν τις βόλτες πιο ενδιαφέρουσες και για τους δύο. Το να λέμε ότι η βόλτα είναι κάτι που κάνουμε για τον σκύλο μας δεν είναι ακριβές. Η -διπλή- αυτή καθημερινή συνήθεια προσφέρει και σε εμάς πολλά και σημαντικά οφέλη. Οι βόλτες με τον σκύλο είναι ξεχωριστές στιγμές. Κάθε βόλτα είναι μια σύντομη δραπέτευση/αποστασιοποίηση από την πολύπλοκη ανθρώπινη καθημερινότητα, και ταυτόχρονα μια ευκαιρία να συνδεθούμε με τον σκύλο μας και να δούμε τον κόσμο από τη σκοπιά του. Μαζί με την επιλογή μιας προσεγμένης διατροφής, η συνέπεια στις βόλτες παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στη γενικότερη ευεξία του σκύλου. Η βόλτα με τον σκύλο επαναπροσδιορίζει τη σχέση μας με τη φύση, την τοπική κοινότητα, τη μοναξιά, τη φιλία και όλες τις χαρές και τις ευθύνες της κηδεμονίας σκύλου. Πηγή Fletcher, T. & Platt, L. (2018) “(Just) a Walk With the Dog? Animal Geographies and Negotiating Walking Spaces”, Social & Cultural Geography, 19:2, 211-229, DOI: 10.1080/14649365.2016.1274047
Ηθικά Ζητήματα στη Σχέση Ανθρώπου – Σκύλου
Άνθρωπος και Σκύλος: μια σχέση που συνοδεύεται από ηθικά ζητήματα και ευθύνες που είναι καλό να έχουμε σταθερά υπόψη. Συχνά, οι σχέσεις μας με τους κατοικίδιους σκύλους είναι πολύ έντονες. Αναπτύσσουμε ισχυρούς δεσμούς μαζί τους και τους μεταχειριζόμαστε ως μέλη της οικογένειας ή ως «παιδιά μας». Πώς βιώνουν όμως οι σκύλοι τις σχέσεις τους με τους ανθρώπους; Οι σκύλοι ζουν σε έναν «ανθρώπινο κόσμο», με την έννοια ότι είμαστε εμείς που σε πολύ μεγάλο βαθμό ορίζουμε τους κανόνες και διαχειριζόμαστε τις σχέσεις που έχουμε μαζί τους. Επομένως, η σχέση ανθρώπου-σκύλου συνοδεύεται από σαφείς σχέσεις εξουσίας, και άρα από ένα σύνολο ευθυνών από την πλευρά όσων ασκούμε αυτή την εξουσία. Πέρα από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το νόμο, τέτοιες ευθύνες περιλαμβάνουν τη διασφάλιση της συναισθηματικής και σωματικής ευημερίας των σκύλων, αλλά και την ανάπτυξη ενός δεσμού εμπιστοσύνης που δεν πρέπει να σπάσει εύκολα. Ιδιοτελής Εξημέρωση Αν πάμε τον χρόνο πίσω, ο λόγος που εξημερώσαμε τους σκύλους ήταν κυρίως για να τους εκμεταλλευόμαστε προς όφελός μας – ως βοηθούς στο κυνήγι και ως φύλακες. Από τότε, τους προσθέτουμε συνεχώς και άλλες εργασίες και καθήκοντα. Σήμερα χρησιμοποιούμε τους σκύλους με δεκάδες τρόπους: από τη διάσωση αγνοούμενων, ως τον εντοπισμό καρκίνου, αλλά και.. σπάνιας τρούφας· ως θεραπευτές και οδηγούς τυφλών, αλλά και ως παράγοντες επιρροής σε διαφημίσεις και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ζώντας σε καθημερινή επαφή μαζί μας, οι οικογενειακοί σκύλοι αξιοποιούν τις δεξιότητές τους στην αναγνώριση των εκφράσεων του προσώπου, στην ανάγνωση της συμπεριφοράς μας και στη μάθηση μέσω παρατήρησης προκειμένου να αντιλαμβάνονται στοιχεία του περιβάλλοντός τους και να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τη «σωστή» συμπεριφορά. Και είναι ξεκάθαρο ότι οι σκύλοι είναι απολύτως ικανοί να συνεργάζονται με τους ανθρώπους (από άποψη δεξιοτήτων) και συχνά φαίνεται να το κάνουν με προθυμία και χαρά. Αλλά αν η στοιχειώδης ελευθερία συνεπάγεται την ύπαρξη ευκαιριών και επιλογών, πόσες από αυτές έχουν πραγματικά οι σκύλοι; Ηθικολογικά, έχει υποστηριχθεί ότι η σχέση ανθρώπου-σκύλου ταλαντεύεται μεταξύ δύο άκρων: οι σκύλοι, όπως και άλλα ζώα συντροφιάς, είναι ταυτόχρονα «χαϊδεμένοι» και «σκλαβωμένοι», κάτι που συνιστά «ηθικό δίλημμα». Ο όρος «σκλαβωμένοι» εδώ προκύπτει από το γεγονός ότι τα ζώα συντροφιάς υπάρχουν για να εξυπηρετούν ανθρώπινους σκοπούς και ορίζονται από το νόμο ως ιδιοκτησία μας. Άλλοι υπερασπίζονται την άποψη ότι υπάρχουν τέσσερις πιθανοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να δούμε τη σχέση ανθρώπου – σκύλου: «αφέντης-σκλάβος», «εργοδότης-υπάλληλος», «γονέας-παιδί» και «φίλος-φίλος», σημειώνοντας ότι οι ηθικά αποδεκτές μορφές σχέσεων είναι οι τρεις τελευταίες. Ο περιορισμός της προσωπικής ελευθερίας του σκύλου καλύπτει ουσιαστικά όλες τις πτυχές της ζωής του όπως η διατροφή, οι επιλογές ζευγαρώματος ή η στείρωση, η συχνότητα και η διάρκεια του παιχνιδιού και της βόλτας, κλπ. Ανθρωποκεντρική και Πατερναλιστική Εκπαίδευση Ταυτόχρονα, για την επίτευξη της επιθυμητής συμπεριφοράς που έχουμε ορίσει αξιωματικά ως «σωστή», εκπαιδεύουμε τους σκύλους σχετικά με το τι επιτρέπεται να κάνουν και τι όχι, συχνά απευθύνοντας τους αδιαφανείς, αυθαίρετες, αποκλειστικά ανθρωποκεντρικές ή αντιφατικές εντολές. Η υψηλή ποσότητα πατερναλισμού και εκπαίδευσης που εμπλέκεται στη σχέση ανθρώπου-σκύλου δημιουργεί μια σαφή σχέση εξουσίας. Και παρά το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι εκπαιδευτές υιοθετούν επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους εκπαίδευσης, πολλές από αυτές επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη βούληση, τις επιλογές, τις προτιμήσεις και τις προθέσεις του σκύλου. Κάποιες μέθοδοι συνδέουν σχεδόν όλη τη σίτιση του ζώου με τα επιμέρους εκπαιδευτικά βήματα, ενισχύοντας κάθε θετική συμπεριφορά με φαγητό. Σύμφωνα με άλλες, η εκπαίδευση λειτουργεί μόνο εάν το ζώο βρίσκεται «σε κατάσταση ανάγκης» η οποία μπορεί να ικανοποιηθεί μόνο αφού ο σκύλος συμπεριφέρεται με «προκαθορισμένο τρόπο». Και κάποιοι εκπαιδευτές με μαζική δημόσια επιρροή υποστηρίζουν ότι όλη η εκπαίδευση σκύλων είναι τελικά να τους διδάξει ότι ο άνθρωπος είναι αρχηγός της αγέλης. Ανεξάρτητα από τη μέθοδο, όλη η εκπαίδευση εκπαιδεύει τελικά τους σκύλους με στόχο να λειτουργούν «σωστά», δηλαδή σύμφωνα με το τι είναι αποδεκτό και τι όχι, σε έναν ανθρώπινο κόσμο. Ωστόσο, οι χώροι όπου ένας σκύλος μπορεί να τρέχει ελεύθερος χωρίς λουρί και να αλληλεπιδρά με άλλους σκύλους είναι σπάνιοι και συνήθως ακατάλληλοι – τουλάχιστον σε αστικές περιοχές. (Πιθανή) Ανάγκη Επαναπροσδιορισμού της Σχέσης Ανθρώπου – Σκύλου Η σχέση ανθρώπου-σκύλου εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνίες αλλά και ο καθένας μας ξεχωριστά ορίζουμε τα ζώα, και γι’ αυτό η γνώση μας για τις ικανότητες και τις ανάγκες τους είναι κρίσιμη. Αυτή η σχέση μπορεί να περιγραφεί γενικά ως μια σχέση εξουσίας που κυριαρχείται από τον άνθρωπο, στην οποία οι σκύλοι έχουν συνήθως λίγες επιλογές και οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους σε ένα φάσμα μεταξύ κηδεμόνων και αρχηγού της αγέλης. Δεδομένης αυτής της σχέσης ισχύος, αλλά και μιας γενικευμένης έλλειψης επαρκών γνώσεων της κοινωνικής αντίληψης του σκύλου, οι άνθρωποι τείνουμε να ερμηνεύουμε τις επικοινωνιακές αστοχίες, όχι ως αποτέλεσμα κακής επικοινωνίας για την οποία είμαστε και οι ίδιοι συνυπεύθυνοι, αλλά ως προβλήματα του σκύλου (π.χ. τον χαρακτηρίζουμε «ανυπάκουο», ή «επιθετικό»). Λοιπόν, οι άνθρωποι πρέπει να αναλάβουμε ευθύνη εδώ. Ο Yeates προσδιορίζει μια σειρά καταστάσεων όπου θα πρέπει να σεβαστούμε την επιλογή του ζώου. Αυτές είναι για παράδειγμα καταστάσεις στις οποίες δεν έχουμε «ακριβή γνώση των υποκειμενικών εμπειριών του ζώου», όταν «δεν ξέρουμε τι θα οδηγήσει σε επιθυμητές εμπειρίες ή θα αποτρέψει τις ανεπιθύμητες», ή είμαστε «προκατειλημμένοι». Οφείλουμε να αναρωτηθούμε για την ποιότητα ζωής που τους προσφέρουμε, να αντιληφθούμε ότι η ζωή στον ανθρώπινο κόσμο μπορεί να είναι πολύ απαιτητική για τους σκύλους, να αποκτήσουμε επίγνωση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν και να είμαστε πιο δίκαιοι μαζί τους. Αυτό σημαίνει μετατόπιση της εστίασης από τον σκύλο σε εμάς τους ίδιους, και βαθύτερη κατανόηση του ρόλου μας ως κηδεμόνων σκύλων. Έχουμε καθήκον να εξασφαλίσουμε την επαρκή σωματική και νοητική ευημερία τους ενεργώντας με τρόπους που μας καθιστούν άξιους της εμπιστοσύνης που μας δείχνουν. Πηγές Benz-Schwarzburg, Judith et al. (2020) “How Dogs Perceive Humans and How Humans Should Treat Their Pet Dogs: Linking Cognition With Ethics.” Frontiers in Psychology vol. 11 584037. doi:10.3389/fpsyg.2020.584037 Hens, K. (2009) “Ethical Responsibilities Towards Dogs: An Inquiry into the Dog–Human Relationship”. Journal of Agricultural Environmental Ethics 22, 3–14. doi:10.1007/s10806-008-9120-y
Η Μοναδικότητα των Σκύλων
Η μοναδικότητα των σκύλων οφείλεται στο ότι εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια όχι μόνο κάνουμε παρέα, αλλά εξελισσόμαστε παράλληλα. Όσοι έχουμε σκύλους, διατηρούμε μαζί τους σχέσεις που όμοιές τους δεν μπορούμε να έχουμε με ανθρώπους. Και οι αλληλεπιδράσεις με τα τετράποδά μας είναι διαφορετικού είδους και ύφους από αυτές που έχουμε με ανθρώπινα όντα. Αυτό που κάνει τους σκύλους ξεχωριστούς δεν είναι η εξυπνάδα τους, αλλά η ικανότητά τους να δημιουργούν στοργικές σχέσεις με άλλα είδη – δηλαδή, να αγαπούν. Αλλά δεν μας αγαπούν επειδή τους εξασφαλίζουμε το φαγητό. Η ανθρώπινη συντροφιά είναι για τους σκύλους η ισχυρότερη ανταμοιβή. Αν έχεις σκύλο, το ξέρεις. Αν δεν έχεις, υπάρχει επιστημονική απόδειξη: Όταν, με τη χρήση μαγνητικής τομογραφίας, οι ερευνητές έδειξαν σε σκύλους αντικείμενα που τους θύμιζαν είτε φαγητό, είτε την παρουσία των ανθρώπων τους, τα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου φωτίστηκαν περισσότερο όταν καταλάβαιναν ότι ο άνθρωπός τους είναι κοντά, παρά όταν μύριζαν ένα κομμάτι λουκάνικο! Μέχρι τον 18ο αιώνα, όταν ακούστηκε για πρώτη φορά η φράση «ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου», ο ρόλος των σκύλων ήταν κυρίως χρηστικός. Παρόλα αυτά, σε πολλές περιοχές του κόσμου βρέθηκαν λείψανα που χρονολογούνται νωρίτερα από τη γεωργική επανάσταση (10.000 – 12.000 π.Χ.) τα οποία δείχνουν ότι στους σκύλους γινόταν προσεκτικός ενταφιασμός, ενώ συχνά τους αποδίδονταν τελετουργίες ταφής αντίστοιχες με αυτές που αποδίδονταν σε ανθρώπους. Επί χιλιάδες χρόνια ήταν τα συστήματα συναγερμού μας και έπαιξαν κρίσιμο ρόλο στην επιβίωση των προγόνων μας. Κυνηγούσαμε μαζί, ζήσαμε μαζί την ανακάλυψη της γεωργίας, εγκατασταθήκαμε μαζί στις πρώτες μεγάλες πόλεις και πολεμήσαμε ο ένας στο πλευρό του άλλου σε χιλιάδες μάχες. Χωρίς τους ανθρώπους πιθανότατα δεν θα υπήρχαν σκύλοι, και χωρίς τους σκύλους θα μπορούσαμε κάλλιστα να βρισκόμαστε πιο χαμηλά στην τροφική αλυσίδα. Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι η συμβολή των σκύλων στην κυριαρχία της ανθρωπότητας στον πλανήτη ήταν καθοριστική: όταν μετανάστευσαν οι πρώτοι Homo Sapiens από την Αφρική στην Ευρώπη (περίπου 40.000 – 50.000 χρόνια πριν) είχαν μαζί τους τους πρώτους σκύλους (ημιάγριους) και – αξιοποιώντας τις αισθήσεις και τα ένστικτά τους – είχαν πλέον τη δυνατότητα να σκοτώνουν μεγαλύτερα θηράματα, ενώ τους βοήθησαν να εξαλείψουν τους Neanderthals. Το γεγονός ότι οι ιστορίες ανθρώπων και σκύλων είναι αλληλένδετες εδώ και 15.000 έως 40.000 χρόνια έπαιξε τεράστιο ρόλο στην αγάπη μας ο ένας για τον άλλον. Στην πραγματικότητα κάποια στιγμή αρχίσαμε να εξελισσόμαστε παράλληλα για να ζούμε μαζί καλύτερα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η «παράλληλη εξέλιξη» ανθρώπων και σκύλων εντοπίζεται σε λειτουργίες όπως η πέψη, ο μεταβολισμός και η λειτουργία του εγκεφάλου, ενώ επίσης παρουσιάζουμε παρόμοια επίπεδα κινδύνου εμφάνισης καρκίνου και χοληστερόλης. Υπάρχουν έως και 360 ασθένειες από τις οποίες πάσχουμε και τα δύο είδη – γεγονός που εν μέρει εξηγείται από το ότι αντιμετωπίσαμε τις ίδιες περιβαλλοντικές προκλήσεις και ήμασταν παρόμοια εκτεθειμένοι σε αυτές. Σε επίπεδο DNA, ενώ οι σκύλοι και οι λύκοι μοιράζονται το 99,9% του μιτοχονδριακού DNA τους (αυτό που μεταβιβάζεται μόνο από τη μητέρα), οι σκύλοι είναι πολύ πιο εξωστρεφείς. Αυτό οφείλεται στη μετάλλαξη τριών γονιδίων που, στο αντίστοιχο τμήμα του ανθρώπινου γονιδιώματος, έχει αποδειχθεί ότι είναι υπεύθυνα για το σύνδρομο Williams-Beuren. Οι άνθρωποι που έχουν αυτό το περίεργο σύνδρομο είναι υπερβολικά κοινωνικοί και αντιμετωπίζουν τους πάντες ως φίλους. Στις μέρες μας, ο οικόσιτος σκύλος – Canis lupus familiaris – έχει υποδιαιρεθεί σε περίπου 400 φυλές, επιλεγμένες βάσει μεγέθους, ιδιοσυγκρασίας, χρώματος ή.. χαριτωμενιάς. Στην Αμερική, περισσότεροι από τους μισούς millennials (όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1981 – 1995) έχουν σκύλους. Ακόμη και στην Κίνα, η κηδεμονία κατοικίδιων ζώων αυξάνεται εκθετικά. Δεν είναι τυχαίο. Η περίπτωση ανθρώπου/σκύλου είναι η μοναδική όπου έχει παρατηρηθεί ανταλλαγή ωκυτοκίνης (μια ορμόνη που συνδέεται με τον μητρικό δεσμό και την εμπιστοσύνη) μεταξύ δύο διαφορετικών ειδών. Αυτό που ξεκίνησε ως αμοιβαία ανταλλαγή υπηρεσιών ανάμεσα σε δύο πολύ διαφορετικά είδη (σου προσφέρω φαγητό, μου προσφέρεις φύλαξη), έγινε αγάπη. Από τους κατοικίδιους σκύλους μέχρι τους σκύλους-βοηθούς, τους σκύλους θεραπείας, τους διασώστες, τους τσοπάνους, τους κυνηγετικούς, τους φύλακες, τους ανιχνευτές (εκρηκτικών, ναρκωτικών, χημικών, καρκίνου, covid και άλλων), τους αστυνομικούς και τους στρατιωτικούς σκύλους – όλοι προσθέτουν ποιότητα στις καθημερινότητες των ανθρώπων με τους οποίους μοιράζονται τη ζωή τους. Από τότε που κάνουμε παρέα, εντάσσουμε αδιάκοπα τους σκύλους στους κατά καιρούς τρόπους ζωής μας και κάθε τόσο τους ζητάμε διαφορετικά πράγματα. Εκείνοι πάντα ανταποκρίνονται στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους, γιατί θεωρούν ότι έχουν ως απόλυτη αποστολή τους το να μας ευχαριστούν. Είμαστε τυχεροί. Το να το ξεχνάμε που και που είναι μάλλον ανθρώπινο, αλλά το να μην το γνωρίζουμε είναι αδικαιολόγητο. Όπως και να έχει, η εκτίμηση – έστω κατά προέγγιση με τα τωρνά δεδομένα – της συνεισφοράς των σκύλων σε αυτό που είμαστε σήμερα ίσως μας υποκινήσει να τους αγαπήσουμε λίγο περισσότερο. Πηγές Axelsson, E., Ratnakumar, A., Arendt, ML. et al. (2013) “The genomic signature of dog domestication reveals adaptation to a starch-rich diet” Nature 495, 360–364. https://doi.org/10.1038/nature11837 Brulliard, K. (2019) “What Makes Dogs So Special and Successful? Love.”, Washington Post, 25 September Duncan, J. (2019) “The Psychology of Why We Love Dogs”, Medium, 23 March Fitzpatrick, N. (2019) “Just a Dog” (Video), Youtube, 29 August Glausiusz, J. (2021) “How Dogs Became Humans’ Best Friends: From Neanderthals to Now” (Book Review), Nature, 22 November Geher, G. (2015) “Why We Have Dogs: The Evolutionary Origin of Our Four-Footed Friends”, Psychology Today, 15 September Handwerk, B. (2018) “How Accurate is the Theory of Dog Domestication in Alpha?”, Smithonian Magazine, 15 August Kluger, J. (2018) “Why Dogs and Humans Love Each Other More Than Anyone Else”, Time, 20 July Lisa, A. (2020) “50 Major Milestones From the History of Dogs”, Stacker, 11 September Pallardy, R. (2021) “Dogs Have Co-Evolved With Humans Like No Other Species”, Discover, 3 November Wang, Gd., Zhai, W., Yang, Hc. et al. (2013) “The genomics of selection in dogs and the parallel evolution between dogs and humans”. Nature Communications 4, 1860. https://doi.org/10.1038/ncomms2814 Yong, E. (2016) “A New Origin Story of Dogs”, The Atlantic, 2 June Zhang, Z. et al. (2020) “Deciphering the Puzzles of Dog Domestication.” Zoological Research vol. 41,2: 97-104. doi:10.24272/j.issn.2095-8137.2020.002
Τα Οφέλη των Τροφών Ψυχρής Έκθλιψης
Τα οφέλη των τροφών ψυχρής έκθλιψης (cold pressed) για τους σκύλους είναι πολλά και εν δυνάμει σημαντικά. Ας τα γνωρίσουμε, Πιθανότατα έχετε ακούσει για τα οφέλη του φρέσκου φαγητού στην υγεία του σκύλου σας· ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα πιο βολικό από τις κροκέτες που αποθηκεύονται εύκολα και σερβίρονται άμεσα. Τελικά ίσως να μην χρειαστεί να επιλέξετε μεταξύ των δύο, αφού οι τροφές ψυχρής έκθλιψης συνδυάζουν τα οφέλη της φρέσκιας τροφής με την ευκολία της ξηρής! Με τη μέθοδο της ψυχρής έκθλιψης τα φρέσκα συστατικά αρχικά αναμιγνύονται με κρύο νερό. Στη συνέχεια μαγειρεύονται γρήγορα σε χαμηλές θερμοκρασίες και συμπιέζονται στο επιθυμητό σχήμα κροκέτας. Είναι μια τεχνική που διατηρεί πολλή από την φυσική αρχική θρεπτική αξία των συστατικών. Σχεδόν Ωμή, Πιο Ασφαλής και Βολική Το γεγονός αυτό καθιστά τις τροφές ψυχρής έκθλιψης για σκύλους όσο το δυνατόν πιο κοντά στην ωμή διατροφή. Στην πραγματικότητα μπορεί να είναι ακόμα καλύτερες, για 2 βασικούς λόγους: Επικριτές της ωμής διατροφής ισχυρίζονται ότι εκθέτει τους σκύλους μας σε παράσιτα και βακτήρια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων μερικών δύσκολων στη θεραπεία λοιμώξεων. Η χαμηλή θερμοκρασία μαγειρέματος των τροφών ψυχρής έκθλιψης για σκύλους αναιρεί όλους αυτούς τους κινδύνους, διατηρώντας ταυτόχρονα τα διατροφικά οφέλη. Για πολλούς κηδεμόνες σκύλων η ευκολία αποθήκευσης και σερβιρίσματος της ξηρής τροφής είναι εξαιρετικά σημαντικά πλεονεκτήματα. Με τις τροφές ψυχρής έκθλιψης σε μορφή κροκέτας δεν χρειάζεται να ξοδεύετε χρόνο, ούτε να δεσμεύετε χώρο στην κατάψυξη. Αλλά και για τους σκύλους που αισθάνονται εξοικειωμένοι με την ωμή διατροφή, οι τροφές ψυχρής έκθλιψης αποτελούν ένα εξαιρετικό συμπλήρωμα. Η μέθοδος ψυχρής έκθλιψης παράγει μια πολύ διαφορετική κροκέτα, η οποία διατηρεί την αρχική κατάσταση πολλών συστατικών της. Αυτό την βοηθά να ταιριάζει με την ωμή διατροφή. Παρακάτω θα περιγράψουμε τα σημαντικότερα οφέλη των τροφών ψυχρής έκθλιψης για την υγεία των σκύλων: Υγιές Πεπτικό Σύστημα Οι τροφές ψυχρής έκθλιψης για σκύλους απελευθερώνουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά πιο αργά και διασπώνται από έξω προς τα μέσα. Επομένως, βοηθούν στην προστασία από τον κίνδυνο φουσκώματος και συστροφής στομάχου. Προστατεύουν το στομάχι και την εντερική οδό, ειδικά των σκύλων με ευαίσθητο στομάχι, και μπορούν να συμβάλουν θετικά στη φυσική πλήρη κίνηση του εντέρου. Περισσότερα Θρεπτικά Συστατικά Η ψυχρή έκθλιψη είναι μια μοναδική μέθοδος μαγειρέματος μέσω ασφαλούς πίεσης των συστατικών σε χαμηλές θερμοκρασίες. Η συγκεκριμένη τεχνολογία διατηρεί την απαραίτητη θρεπτική σύνθεση και τα φυσικά συντηρητικά των (φυσικών) συστατικών. Επιπλέον, διασφαλίζει τη μέγιστη ισχύ των αντιοξειδωτικών, των ευαίσθητων ενζύμων, των βιταμινών και των μετάλλων. Αυτό σημαίνει ότι ο σκύλος σας ωφελείται περισσότερο από τα αντιοξειδωτικά που περιέχουν οι τροφές ψυχρής έκθλιψης. Τα αντιοξειδωτικά επιβραδύνουν τη διαδικασία γήρανσης και μπορούν να αποτρέψουν βλάβες στα κύτταρα. Μικρότερη Δοσολογία Οι τροφές ψυχρής έκθλιψης διασπώνται απαλά στα επιμέρους θρεπτικά συστατικά τους, καθιστώντας έτσι ευκολότερη την πέψη. Σε αντίθεση με τις περισσότερες ξηρές τροφές, είναι απαλλαγμένες από συμπληρώματα, υποπροϊόντα κακής ποιότητας και χημικά συντηρητικά. Επομένως οι σκύλοι λαμβάνουν την πλήρη ημερήσια δοσολογία τους με έως και 30% λιγότερη ποσότητα τροφής. Ιδανική για Διατροφικά Ευαίσθητους Σκύλους Με τις τροφές ψυχρής έκθλιψης ο σκύλος απολαμβάνει τις ευεργετικές ιδότητες ενός φυσικού προϊόντος. Το σώμα και ο μεταβολισμός του σκύλου δεν καταπονούνται από χημικά πρόσθετα, περιττές συνθετικές ουσίες ή χημικά συντηρητικά. Προάγουν την καλή υγεία του εντέρου, ιδιαίτερα σε σκύλους που είναι επιρρεπείς σε αλλεργίες ή έχουν καρδιακά προβλήματα. Επίσης σε σκύλους με πεπτικές διαταραχές, υπέρβαρους, και σκύλους με μειωμένο ανοσοποιητικό σύστημα και ανοσοαπόκριση. Νοστιμιά Καθώς διατηρούν μεγάλο μέρος της φυσικής γεύσης και μυρωδιάς των αρχικών συστατικών τους, οι τροφές ψυχρής έκθλιψης είναι πολύ πιο εύγευστες. Αυτό τις καθιστά δελεαστικότερες για ιδιότροπους σκύλους, αλλά και για σκύλους με ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες, που έχουν τροφικές δυσανεξίες, και σε ηλικιωμένους σκύλους. Η σειρά των τροφών ψυχρής έκθλιψης της BELLFOR περιλαμβάνει πέντε διαφορετικές συνταγές: κοτόπουλο, αρνί, πάπια, άγριος σολομός και πέστροφα, έντομα, και κοτόπουλο για κουτάβια. Η συγκεκριμένη σειρά έχει σχεδιαστεί με μεγάλη φροντίδα ώστε να βελτιώνει την υγεία του σκύλου σας με τους εξής τρόπους: Ενισχύει την ενέργειά του Ανακουφίζει από αλλεργίες Βελτιώνει την πέψη Θωρακίζει την υγεία του δέρματος και του τριχώματος Δυναμώνει τις αρθρώσεις Χτίζει το ανοσοποιητικό σύστημα Ισορροπεί τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα Επιτυγχάνει και συντηρεί το ιδανικό σωματικό βάρος Υποστηρίζει την καρδιακή υγεία και τη συνολική ευεξία Οι 4κιλες συσκευασίες ξεκινούν από €33,90 και περιλαμβάνουν δωρεάν πανελλαδική αποστολή. Πηγές Hospital Veterinari Glories (2021) “What is Cold Pressed Pet Food? Pros and Cons”, September 1 K9 Magazine (2021) “7 Incredible Health Benefits of Cold Pressed Dog Food”, January 4 Rowlands, R. (2020) “The Ultimate Guide to Cold Pressed Dog Food”, Only Natural Pet, Holistic Healthcare Library, November 3
Τροφές με Έντομα για Κατοικίδια Ζώα
Οι τροφές με έντομα προσφέρουν υψηλή διατροφική αξία στα κατοικίδιά μας και ωφελούν σημαντικά τον πλανήτη. Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται, οι εκτάσεις γεωργικής γης περιορίζονται και οι καταναλωτές γινόμαστε ολοένα και πιο απαιτητικοί, υπάρχει επείγουσα ανάγκη να βρεθούν εναλλακτικές διατροφικές λύσεις στα συμβατικά κρέατα. Επιπλέον, η κτηνοτροφική παραγωγή είναι η κύρια αιτία της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από ανθρωπογενείς παράγοντες. Οι προκλήσεις αυτές έχουν οδηγήσει σε αυξανόμενη ζήτηση για πιο βιώσιμες επιλογές διατροφής, με μειωμένη κατανάλωση κρέατος ή χρήση εναλλακτικών πηγών πρωτεΐνης. Τα έντομα προβάλλουν σήμερα παγκοσμίως ως βασικό συστατικό ζωοτροφών αλλά και ανθρώπινης τροφής. Οι κύριοι λόγοι για αυτήν την ολοένα και μεγαλύτερη δημοτικότητα των εντόμων ως διατροφικά συστατικά περιστρέφονται γύρω από τη βιωσιμότητα: πρώτα με την έννοια της δυνατότητας παροχής βιώσιμων προμηθειών τροφής – ειδικά πρωτεϊνών – για κατοικίδια ζώα και ανθρώπους, καθώς αυξάνονται οι πληθυσμοί και η ζήτηση για πρωτεΐνη. Όσον αφορά την ευρύτερη βιωσιμότητα, συμπεριλαμβανομένου του αντίκτυπου στο περιβάλλον, η παραγωγή εντόμων έχει αποδειχθεί ότι χρησιμοποιεί σημαντικά λιγότερους πόρους όσον αφορά τη γη, το νερό και, σε μικρότερο βαθμό, την ενέργεια, και επίσης ότι δημιουργεί πολύ λιγότερα απόβλητα από την παραδοσιακή κτηνοτροφική παραγωγή. Και παρόλο που μπορεί να φαίνεται παράξενο να ταΐζουμε τους τετράποδους φίλους μας με.. εξάποδα ζωύφια, στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου έτσι. Αυτή τη στιγμή ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπινων πολιτισμών σε όλο τον κόσμο καταναλώνει σχεδόν 2000 είδη εντόμων σε καθημερινή βάση, ενώ τόσο οι σκύλοι όσο και οι γάτες, όταν είναι ελεύθεροι στη φύση τρώνε συνήθως έντομα ως μέρος της καθημερινής τους διατροφής. Ωφελιμότητα των Εντόμων Είναι όμως ωφέλιμη για τους σκύλους μας η τροφή με πρωτεΐνη εντόμων; Αν και οι μελέτες για τη διατροφή κατοικίδιων που προέρχεται από έντομα είναι ακόμη σχετικά περιορισμένες, τα δεδομένα που είναι διαθέσιμα είναι πραγματικά πολύ θετικά. Το άλευρο εντόμων είναι συνήθως πολύ πλούσιο σε πρωτεΐνες (από 37 έως 63% ξηρά ουσία), ενώ το προφίλ αμινοξέων του είναι γενικά πολύ καλό τόσο για τις γάτες όσο και για τους σκύλους – περίπου ισοδύναμο με το ιχθυάλευρο και το άλευρο πουλερικών. Ωστόσο, η ακριβής σύνθεση των αμινοξέων και η πεπτικότητα των εντόμων ποικίλλει από είδος σε είδος. Τα έντομα είναι πολύ θρεπτικά, περιέχουν βασικές πρωτεΐνες, λίπη, μέταλλα και αμινοξέα και είναι ιδιαίτερα εύπεπτα για τα ζώα. Σύμφωνα με την Kelly Swanson, διατροφολόγο ζώων στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, οι γρύλοι και οι μύγες “μαύρος στρατιώτης” είναι ομοίως εύπεπτες με το παραδοσιακό κρέας και παρέχουν συγκρίσιμες πρωτεΐνες, συν ζωτικά αμινοξέα και άλλα μέταλλα. Στην Ευρώπη εγκρίθηκε η χρήση εντόμων στις τροφές κατοικίδιων για συγκεκριμένα είδη που παράγονται εμπορικά και υπό ελεγχόμενες συνθήκες. Ο κανονισμός της Ε.Ε. 2017/893 επιτρέπει τη χρήση πρωτεϊνών που προέρχονται από επτά είδη εντόμων που δεν είναι παθογόνα, ούτε έχουν άλλες δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των φυτών, των ζώων ή του ανθρώπου. Στην Αμερική, η AAFCO ψήφισε υπέρ της έγκρισης των προνυμφών της μύγας “μαύρος στρατιώτης” στις τροφές για σκύλους τον Αύγουστο του 2021. Η παγκόσμια τάση για τροφές κατοικίδιων με πρωτεΐνη εντόμων είναι γεγονός, και οι ειδικοί λένε ότι οι σκύλοι και οι γάτες θα τη λατρέψουν. Οι τροφές Bellfor και I Love My Cat με πρωτεΐνη εντόμων είναι κατάλληλες για διατροφικά ευαίσθητους σκύλους και γάτες. Η εμπειρία μας δείχνει ότι ακόμη και τα τετράποδα με πολύ έντονες αλλεργίες στις ζωοτροφές μπορούν να ανεχθούν απροβλημάτιστα τις τροφές μας με βάση τα έντομα. Χάρη στην εξαιρετική τους πεπτικότητα, οι τροφές μας για κατοικίδια με πρωτεΐνη εντόμων είναι ιδανικές για σκύλους και γάτες που πάσχουν από γαστρίτιδα, παγκρεατίτιδα ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και μπορούν να υποστηρίξουν βέλτιστα τις αντίστοιχες κτηνιατρικές θεραπείες. Τέλος, είναι ιδανικές για την ανακούφιση των νεφρών, ενώ έχουν πολύ χαμηλές τιμές pH και προσαρμοσμένη περιεκτικότητα σε μεταλλικά στοιχεία. Αυτές οι ιδιότητες τις καθιστούν κατάλληλες για την καταπολέμηση της πέτρας στην ουροδόχο κύστη. Πηγές All About Dog Food (n.d.) “Insect Meal in Dog Food”, Allaboutdogfood.co.uk Funt, D. (2021) “Pets Can Help Fight Climate Change With an Insect-Based Diet. Owners Just Need to Come Around to the Idea”. The Washington Post, September 21 Pet Food Manufacturers Association (n.d.) “Insect Based Ingredients in Pet Food”, Pfma.org.uk Phillips-Donaldson, D. (2021) “Insect Protein for Pet Food Buzzing Into Mainstream”, Petfoodindustry.com, April 26 Smithers, R. (2019) “Dog Food Made from Insects to Go on Sale in UK for First Time”, The Guardian, January 10 van Huis, A., Oonincx, D.G.A.B. (2017) “The Environmental Sustainability of Insects as Food and Feed. A Review”. Agronomy for Sustainable Development 37, 43. https://doi.org/10.1007/s13593-017-0452-8 Zoo Experte (n.d.) “Healthy Pet Food with Insect Protein”. Der-zooexperte.de Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (2017) “Κανονισμός (ΕΕ) 2017/893 της Επιτροπής της 24ης Μαΐου 2017”. Ευρωπαϊκή Επιτροπή (25 Μαΐου)
