Υπάρχουν διαφορές συμπεριφοράς μεταξύ μικρόσωμων και μεγαλόσωμων σκύλων; Κι αν υπάρχουν, οφείλονται στο μέγεθος;
Ένα από τα πιο συνηθισμένα στερεότυπα που επικρατούν στον κόσμο των σκύλων είναι ότι οι μικρόσωμοι σκύλοι θεωρούνται πιο ευέξαπτοι και ανήσυχοι από τους μεγαλόσωμους. Δύο μεγάλες έρευνες δείχνουν ότι αυτό όντως ισχύει και προσπαθούν να εξηγήσουν το γιατί.
Από όλα τα είδη που ζουν στη γη, οι σκύλοι έχουν τη διάκριση ότι παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη πολυποικιλότητα. Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι ένα Τσιουάουα, για παράδειγμα, ανήκει στο ίδιο είδος (Canis lupus familiaris) με έναν Μεγάλο Δανό.
Οι περισσότερες από 400 γενετικά ξεχωριστές φυλές σκύλων που υπάρχουν σήμερα παρουσιάζουν τεράστια ποικιλομορφία στη γενική εμφάνιση - ύψος, βάρος, τρίχωμα, χρώματα - αλλά και στη συμπεριφορά.
Η συμπεριφορά των σκύλων είναι ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο ζήτημα που σχετίζεται με το φύλο τους, την προσωπικότητα, την ποιότητα της εκπαίδευσης και της άσκησης που λαμβάνουν, τις μεθόδους ανατροφής, τη φυλή τους, το σε ποια ηλικία υιοθετήθηκαν, τον χαρακτήρα του κηδεμόνα, και άλλους παράγοντες.
Δύο μεγάλες έρευνες εξέτασαν το αν και κατά πόσο υπάρχουν διαφορές στη συμπεριφορά μικρόσωμων και μεγαλόσωμων σκύλων. Συγκεκριμένα:
Η πρώτη έγινε από το Κτηνιατρικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης και περιελάμβανε 237 ερωτήσεις που στάλθηκαν μέσω ταχυδρομείου σε 1.276 εγγεγραμμένους κηδεμόνες σκύλων στην πρωτεύουσα της Αυστρίας.
Για τους σκοπούς της έρευνας οι σκύλοι διαιρέθηκαν κατά μέγεθος και ταξινομήθηκαν αυθαίρετα ως μεγάλοι όσοι ήταν μεγαλύτεροι από 20 κιλά, ενώ ως μικροί θεωρήθηκαν εκείνοι που ήταν λιγότερο από αυτό το βάρος.
Εξετάστηκαν τρεις διαστάσεις συμπεριφοράς: Υπακοή, επιθετικότητα/διέγερση και φόβος/άγχος.
Υπακοή
Οι κηδεμόνες ρωτήθηκαν αν οι σκύλοι τους υπακούν αξιόπιστα τις εντολές «κάθισε», «κάτω», «δίπλα» και «έλα». Υπήρχαν επίσης ερωτήσεις σχετικά με το αν η προσοχή του σκύλου αποσπάται εύκολα, αν μαθαίνει εύκολα εντολές, αν υπακούει εντολές να παραδώσει αντικείμενα, αν τραβάει το λουρί, και άλλα. Συνολικά, η ανάλυση των ερευνητών έδειξε ότι οι μικρότεροι σκύλοι ήταν σημαντικά λιγότερο υπάκουοι από τους μεγαλύτερους.
Επιθετικότητα και Διέγερση
Οι συμπεριφορές στις οποίες εξετάστηκαν οι σκύλοι συμπεριλάμβαναν το αν ο σκύλος γρύλιζε, δάγκωνε προειδοποιητικά στον αέρα ή γαύγιζε σε σκύλους, σε επισκέπτες στο σπίτι, σε αγνώστους στο δρόμο ή στα μέλη της οικογένειας.
Εξετάστηκε επίσης αν οι σκύλοι ακολουθούν ποδηλάτες,, αν είναι ευερέθιστοι όταν αντιλαμβάνονται άλλους σκύλους, αν.φρουρούν το φαγητό τους ή άλλα αντικείμενα, και άλλες παρόμοιες συμπεριφορές. Για άλλη μια φορά, τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα, με τους μικρότερους σκύλους να εμφανίζουν μεγαλύτερη επιθετικότητα και διέγερση σε σημαντικό βαθμό.
Φόβος και Άγχος
Αυτή η διάσταση περιελάμβανε το αν οι σκύλοι έδειξαν συμπεριφορές όπως άγχος σε άγνωστες καταστάσεις, φόβο όταν εκτίθενται σε δυνατούς θορύβους όπως κυκλοφορία ή πυροτεχνήματα, αν φοβούνται άγνωστους ανθρώπους ή σκύλους, αν φαίνονται ανήσυχοι και ανίκανοι να χαλαρώσουν, κλπ. Και πάλι, υπήρξαν σημαντικές διαφορές βάσει των μεγεθών των σκύλων, με τους μικρότερους να είναι πολύ πιο φοβισμένοι και ανήσυχοι.
Η δεύτερη έρευνα έγινε στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και εξέτασε τις συμπεριφορές περισσότερων από 8.300 σκύλων από 80 φυλές. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν μια ισχυρή σχέση μεταξύ ύψους, σωματικού βάρους, διαστάσεων κρανίου (πλάτος και μήκος) και συμπεριφοράς. Οι μικρότεροι σκύλοι έδειξαν περισσότερα προβλήματα επιθετικότητας από τους μεγαλύτερους.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσο μικρότερο ήταν το ύψος των σκύλων, τόσο αυξανόταν η επιθετική συμπεριφορά στον κηδεμόνα, η επαιτεία για φαγητό και η αναζήτηση προσοχής. Ακόμη, όταν μειωνόταν το μέσο σωματικό βάρος, η διεγερσιμότητα και η υπερκινητικότητα αυξάνονταν. Αντίθετα, όσο μεγαλύτερο ήταν το ύψος των σκύλων, τόσο περισσότερο επιδεκτικοί ήταν στην εκπαίδευση.
Γενικότερα, η μελέτη αποκάλυψε ότι 33 από τις 36 ανεπιθύμητες συμπεριφορές των σκύλων σχετίζονταν με το ύψος τους, το σωματικό βάρος και το σχήμα του κρανίου.
Τα αποτελέσματα φαίνεται να επιβεβαιώνουν το κλασικό στερεότυπο σχετικά με τους μικρούς σκύλους δηλαδή ότι είναι λιγότερο υπάκουοι, πιο επιθετικοί και πιο επιρρεπείς στο άγχος και τη φοβία.
Ωστόσο, οι έρευνες δεν απαντούν στο αν αυτές οι διαφορές συμπεριφοράς μεταξύ μικρόσωμων και μεγαλόσωμων σκύλων οφείλονται:
α) σε γενετικούς παράγοντες, ή
β) στον τρόπο με τον οποίο οι μικροί σκύλοι αντιμετωπίζονται από τους κηδεμόνες τους σε σύγκριση με τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι μεγάλοι
Και οι δύο ομάδες ερευνητών είχαν την υποψία ότι μερικές από τις διαφορές συμπεριφοράς μεταξύ των μικρόσωμων και των μεγαλόσωμων σκύλων σχετίζονται με τις συμπεριφορές και τις αλληλεπιδράσεις των κηδεμόνων με τους σκύλους τους. Η ανάλυση των δεδομένων φαίνεται ότι επιβεβαιώνει αυτή την υποψία.
Ο πρώτος σημαντικός παράγοντας που ανακαλύφθηκε έχει να κάνει με τη συνέπεια των κηδεμόνων όταν αλληλεπιδρούν με τους σκύλους τους ή όταν τους εκπαιδεύουν. Παραδείγματα ασυνεπών συμπεριφορών περιλαμβάνουν εντολές που δεν δίνονται πάντα με τον ίδιο τρόπο, τη μη διατήρηση σταθερών κανόνων για το σκύλο, ή τη μη ανταπόκριση σε μια συγκεκριμένη ανεπιθύμητη συμπεριφορά με τον ίδιο τρόπο κάθε φορά.
Συμπεράσματα
Τα στοιχεία από τη μελέτη του Πανεπιστημίου της Βιέννης δείχνουν ότι όσο πιο συνεπής είναι η συμπεριφορά των κηδεμόνων τόσο καλύτερη είναι η συμπεριφορά των σκύλων - ανεξάρτητα από το μέγεθός τους. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι κηδεμόνες μικρών σκύλων είναι πιο ασυνεπείς στις αλληλεπιδράσεις τους με τους σκύλους τους από όσους έχουν μεγάλους σκύλους.
Ένα άλλο συμπέρασμα έχει να κάνει με τις κοινές δραστηριότητες μεταξύ των σκύλων και των κηδεμόνων τους. Αυτές περιλαμβάνουν επίσημες δραστηριότητες όπως η εκπαίδευση υπακοής, αλλά και άτυπες, όπως το τζόκινγκ με το σκύλο.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι όσο περισσότερο εμπλακεί ο κηδεμόνας σε τέτοιες δραστηριότητες με το σκύλο του, τόσο πιο υπάκουος φαίνεται να είναι ο σκύλος. Στις έρευνες διαπιστώθηκε ότι οι κηδεμόνες μικρών σκύλων ξοδεύουν πολύ λιγότερο χρόνο σε κοινές δραστηριότητες συγκριτικά με όσους έχουν μεγάλους σκύλους.
Ένα ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα έχει να κάνει με τις συγκεκριμένες τεχνικές που χρησιμοποιούν οι κηδεμόνες όταν εκπαιδεύουν το σκύλο τους προσπαθώντας να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η χρήση της τιμωρίας έχει αρνητικές επιπτώσεις στην επιτυχία της εκπαίδευσης του σκύλου και στις συναισθηματικές αντιδράσεις όπως το άγχος και η επιθετικότητα.
Αυτό επιβεβαιώθηκε από την πρώτη μελέτη όπου η χρήση της τιμωρίας οδήγησε σε περισσότερη ανυπακοή των σκύλων. Ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, οι σκύλοι που τιμωρούνταν πιο συχνά έδειξαν μεγαλύτερη επιθετικότητα, ωστόσο η επίδραση ήταν μεγαλύτερη στους μικρότερους σκύλους.
Με βάση τη μελέτη του Πανεπιστημίου της Βιέννης, οι ερευνητές προέβησαν σε ορισμένες συστάσεις για τους κηδεμόνες μικρότερων σκύλων:
"Συμπεραίνουμε ότι οι κηδεμόνες μικρότερων σκύλων μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την υπακοή των σκύλων τους δείχνοντας μεγαλύτερη συνέπεια στις αλληλεπιδράσεις μαζί τους και περισσότερο τακτική συμμετοχή σε δραστηριότητες παιχνιδιού και εκπαίδευσης. Τα προβλήματα συμπεριφοράς θα μπορούσαν να μειωθούν αν αποφευχθούν οι τιμωρίες, οι οποίες μπορούν να ενισχύσουν το άγχος και τη φοβία που σχετίζονται με την επιθετικότητα".
Το επιχείρημα ότι ένας μικρόσωμος σκύλος δεν μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά, και επομένως δεν χρειάζεται να ασχολούμαστε ιδιαίτερα μαζί του, δεν ευσταθεί.
Η έγκαιρη κοινωνικοποίηση, η σωστή ανατροφή, η συνεπής εκπαίδευση, οι καθημερινές βόλτες, η κατάλληλη άσκηση και το τακτικό παιχνίδι είναι απαραίτητα προκειμένου οι σκύλοι να είναι ευτυχισμένοι, αλλά και ασφαλείς - ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.
Και δεδομένων των ωφελειών που μας προσφέρουν, η προσπάθειά μας αξίζει 100%.
Πηγές
- Arhant, C., Bubna-Littitz, H., Bartels, A., Futschik, A. and Troxler, J. (2010) “Behaviour of smaller and larger dogs: Effects of training methods, inconsistency of owner behaviour and level of engagement in activities with the dog”, Applied Animal Behaviour Science, March, Vol. 3, Issue 3 – 4, pp. 131 – 142.
- Dr Becker (2015) “Want a Peace-Loving Dog? This Surprising Trait Will Help”, Healthypets.mercola.com, 19 Oct.
- Coren, S. (2015) “Behavior Differences Between Smaller and Larger Dogs”, Psychology Today, 23 Jul.
- McGreevy P.D, Georgevsky D, Carrasco J, Valenzuela M, Duffy D.L. & Serpell J.A, (2013) “Dog Behavior Co-Varies with Height, Bodyweight and Skull Shape”, Dec. 18. PLoS ONE 8(12): e80529.
- Mehra, R. (2016) “Why Small Dogs Might Really Be More Aggressive than Big Ones”, BBC Earth, Sep. 22