Η Γλώσσα Σώματος των Σκύλων

Ποια είναι η γλώσσα σώματος των σκύλων; Τι θέλει να μας πει ο σκύλος μας; Πώς θα τον καταλάβουμε καλύτερα; Οι τρόποι επικοινωνίας των σκύλων είναι σύνθετοι, λειτουργούν συνδυαστικά και ειναι πιθανο να σημαίνουν διαφορετικά πράγματα ανάλογα με την περίσταση. Οι σκύλοι επικοινωνούν κυρίως μέσω της γλώσσας του σώματος – θέση και κίνηση ουράς και σώματος, φορά αυτιών, χασμουρητό, γλείψιμο χειλιών, προβολή δοντιών και λαχάνιασμα – ή με ήχους, π.χ. γρυλίζοτας. Πιο αναλυτικά: Ουρά Η ουρά των σκύλων είναι ένα πολύ σημαντικό επικοινωνιακό εργαλείο που πρέπει να γίνει κατανοητό από τους κηδεμόνες σκύλων και όχι μόνο. Ίσως η πιο συνηθισμένη παρερμηνεία της γλώσσας του σώματος των σκύλων είναι ότι όταν κουνάνε την ουρά τους είναι πάντα χαρούμενοι και φιλικοί. Ακριβώς όπως υπάρχουν διαφορετικές διάλεκτοι σε μια ανθρώπινη γλώσσα, υπάρχουν επίσης διάλεκτοι στη «γλώσσα ουράς» των σκύλων. Διαφορετικές φυλές σκύλων φέρουν τη φυσική θέση της ουράς τους σε διαφορετικά ύψη, π.χ. σχεδόν κατακόρυφη στα Beagles και σε πολλά Terrier, ενώ στα Greyhounds η ουρά είναι χαμηλή. Ανάλογα με τη θέση της ουράς και το ρυθμό της κίνησής της, είναι πιθανό να υποδηλώνει χαρά, άλλα μπορεί να σημαίνει φόβο, ανασφάλεια, κοινωνική πρόκληση, ή ακόμη και προειδοποίηση επίθεσης. Πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα προσθέτουν μια τρίτη σημαντική διάσταση στην κατανόηση της γλώσσας της ουράς των σκύλων – τη φορά της κίνησής της. Θέση Ουράς Η θέση της ουράς, και συγκεκριμένα το ύψος της, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα είδος συναισθηματικού μετρητή. Το μεσαίο ύψος υποδεικνύει ότι ο σκύλος χαλαρώνει. Εάν η ουρά κρατιέται οριζόντια, ο σκύλος είναι προσεκτικός και σε εγρήγορση. Όσο η θέση της ουράς ανεβαίνει ψηλότερα, ο σκύλος στέλνει μήνυμα ότι γίνεται όλο και πιο απειλητικός, με την ουρά σε κάθετη θέση να είναι ένα σαφώς κυρίαρχο σήμα του τύπου: «Είμαι αρχηγός εδώ». Όταν η θέση της ουράς χαμηλώνει, είναι ένδειξη ότι ο σκύλος γίνεται πιο υποτακτικός, ανησυχεί ή αισθάνεται άσχημα. Η ακραία έκφραση είναι η ουρά που μπαίνει κάτω από το σώμα – κάτι που αποτελεί σημάδι φόβου. Ρυθμός Κίνησης Ουράς Η ταχύτητα των κινήσεων της ουράς δείχνει πόσο ενθουσιασμένος είναι ο σκύλος, ενώ το πλάτος κάθε κίνησης αποκαλύπτει εάν η συναισθηματική κατάσταση του σκύλου είναι θετική ή αρνητική – ανεξάρτητα από το επίπεδο ενθουσιασμού. Οι κυριότεροι πιθανοί συνδυασμοί είναι οι παρακάτω: Ένα ελαφρύ κούνημα μικρού πλάτους συνήθως παρατηρείται κατά τη διάρκεια των χαιρετισμών ως δοκιμαστική («Γεια σας»), ή ελπιδοφόρα («Είμαι εδώ»). Μια ευρεία κίνηση της ουράς είναι φιλική: «Δεν σας προκαλώ ή σας απειλώ», ή «Είμαι ευχαριστημένος». Μια αργή περιστροφή της ουράς στο μισό ιστό είναι λιγότερο κοινωνική. Σε γενικές γραμμές, αυτή η κίνηση της ουράς σε ούτε μια ιδιαίτερα κυρίαρχη (υψηλή) ούτε υποχωρητική (χαμηλή) θέση είναι σημάδι ανασφάλειας. Μικρές κινήσεις υψηλής ταχύτητας είναι ενδείξεις ότι ο σκύλος πρόκειται να κάνει κάτι, συνήθως να τρέξει ή να μαλώσει. Εάν ταυτόχρονα η ουρά κρατιέται ψηλά, πρόκειται πιθανότατα για μια ενεργή απειλή. Φορά Κίνησης Ουράς Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ιταλία, στρατολογήθηκαν 30 κατοικίδιοι σκύλοι και τους δόθηκαν τέσσερα ξεχωριστά διαδοχικά ερεθίσματα: ο κηδεμόνας τους. ένας άγνωστος άνθρωπος, μια γάτα, και ένας άγνωστος, κυρίαρχος σκύλος. Οι αντιδράσεις των σκύλων καταγράφηκαν σε κάμερες. Όταν οι σκύλοι είδαν τους κηδεμόνες τους, οι ουρές τους κουνιούνταν δυνατά προς τη δεξιά πλευρά του σώματός τους, ενώ η θέα του άγνωστου ανθρώπου προκάλεσε τις ουρές τους να κουνηθούν μέτρια προς τα δεξιά. Κοιτάζοντας τη γάτα, οι ουρές των σκύλων κινήθηκαν και πάλι δεξιά, αλλά πιο αργά και με συγκρατημένες κινήσεις. Ωστόσο, στη θέα ενός επιθετικού, άγνωστου σκύλου οι ουρές τους κουνήθηκαν προς την αριστερή πλευρά του σώματός τους. Η αριστερή ή δεξιά πλευρά λογίζεται όταν είμαστε πίσω από το τετράποδο, κοιτάζοντας προς την κατεύθυνση που βλέπει ο σκύλος. Πηγή: Coren (2011) Ο Coren αναφέρει ότι αυτό το εύρημα δεν είναι τόσο περίεργο, όσο ίσως φαίνεται αρχικά. Έρευνες έχουν δείξει ότι σε πολλά ζώα, συμπεριλαμβανομένων των πουλιών, των βατράχων, των πιθήκων και των ανθρώπων, το αριστερό τμήμα του εγκεφάλου ειδικεύεται στις συμπεριφορές που περιλαμβάνουν αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν προσέγγιση και γαλήνη. Στον άνθρωπο αυτό σημαίνει ότι ο αριστερός εγκέφαλος συνδέεται με θετικά συναισθήματα και με φυσιολογικούς δείκτες, όπως έναν αργό καρδιακό ρυθμό. Το δεξιό τμήμα του εγκεφάλου ειδικεύεται στις συμπεριφορές που περιλαμβάνουν την απόσυρση και την κατανάλωση ενέργειας. Στους ανθρώπους, αυτές οι συμπεριφορές – όπως η φυγή – συνδέονται με συναισθήματα όπως ο φόβος και η κατάθλιψη. Δεδομένου ότι το αριστερό τμήμα του εγκεφάλου ελέγχει τη δεξιά πλευρά του σώματος και το δεξιό την αριστερή, η δραστηριότητα στο ένα μισό του εγκεφάλου εμφανίζεται ως κίνηση στην αντίθετη πλευρά του σώματος. Σώμα Η έναρξη παιχνιδιού μεταξύ σκύλων συνήθως ξεκινάει με μια παιχνιδιάρικη υπόκλιση (play bow): ο σκύλος θα εκτείνει τα μπροστινά του πόδια προς τα εμπρός, θα χαμηλώσει το στήθος του σε ένδειξη φιλικού χαιρετισμού και οι κινήσεις του θα είναι χαλαρές. Αν ένας σκύλος φαίνεται δύσκαμπτος, κινείται αργά, κοιτάζει μακριά, μυρίζει, ξύνεται, ξαπλώνει ή απομακρύνεται, τότε πιθανότατα δεν ενδιαφέρεται για κοινωνική αλληλεπίδραση. Ένας φοβισμένος σκύλος μπορεί να κλίνει προς τα πίσω, να τρέμει, να σκύβει, να χαμηλώνει το σώμα ή το κεφάλι του, ή να κυλιέται στο πλάι ή ανάσκελα. Ένας εξαιρετικά φοβισμένος σκύλος μπορεί να παγώσει εντελώς, ή να προσπαθήσει ξέφρενα να δραπετεύσει και μπορεί να ουρήσει ή να αφοδεύσει όταν προσεγγιστεί. Ένας σκύλος που εμφανίζει επιθετική γλώσσα του σώματος θα φαίνεται μεγάλος, καθώς θα στέκεται με το κεφάλι του να υψώνεται πάνω από τους ώμους του. Το σώμα του θα είναι τεταμένο, με το βάρος είτε κεντραρισμένο στα τέσσερα πόδια, είτε γέρνοντας ελαφρώς προς τα εμπρός. Αυτιά Το επίπεδο προσοχής ενός σκύλου μπορεί να προσδιοριστεί παρακολουθώντας τα αυτιά του. Τα όρθια αυτιά που βλέπουν προς τα εμπρός δείχνουν ότι έχει εμπλακεί σε κάτι που του κίνησε το ενδιαφέρον, ότι βρίσκεται σε μία κατάσταση αυξημένης προσοχής με υψηλό κίνητρο και εμπιστοσύνη, ή είναι σημάδι επιθετικότητας. Ελαφρώς τραβηγμένα αυτιά σηματοδοτούν ότι αισθάνεται φιλικός, ενώ τα αυτιά που είναι τραβηγμένα σφιχτά πίσω στο κεφάλι υποδηλώνουν μια φοβισμένη ή δειλή αντίδραση. Χασμουρητό Οι σκύλοι δεν χασμουριούνται μόνο όταν είναι κουρασμένοι· μπορούν να το κάνουν και ενόψει κάποιου συναρπαστικού γεγονότος, όπως είναι μια βόλτα. Το χασμουρητό είναι μια «χειρονομία κατευνασμού»,