Πώς Μιλάμε στους Σκύλους και η Σημασία των Χειρονομιών

Πώς πρέπει να μιλάμε στους σκύλους και ποια είναι η σημασία των χειρονομιών προκειμένου να μας καταλαβαίνουν καλύτερα; Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι οι σκύλοι μπορούν πραγματικά να κατανοήσουν την ανθρώπινη επικοινωνία, και ότι όταν μιλάμε στους σκύλους είναι σημαντικό να χρησιμοποιούμε ταυτόχρονα και χειρονομίες για να γίνουμε αντιληπτοί. Όταν μιλάμε στους σκύλους χρησιμοποιούμε αυτό που ονομάζεται “ομιλία σκύλου”, δηλαδή αλλάζουμε τη δομή των προτάσεών μας, τις συντομεύουμε, τις απλοποιούμε, και έχουμε την τάση να μιλάμε με φωνή υψηλότερης συχνότητας. Το ίδιο κάνουμε επίσης όταν δεν είμαστε σίγουροι ότι γινόμαστε κατανοητοί ή όταν μιλάμε σε μικρά βρέφη. Παλαιότερες μελέτες, όπως αυτή που έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Λυών το 2017, είχαν δείξει ότι όταν μιλάμε στα κουτάβια χρησιμοποιούμε φωνή ακόμη υψηλότερης συχνότητας· αυτή η τακτική βοηθά τα ζώα να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή και τα κάνει να ανταποκρίνονται και να παρακολουθούν περισσότερο τους κηδεμόνες τους απ’ ό, τι η ενήλικη ομιλία. Στη συγκεκριμένη έρευνα, όπου χρησιμοποιήθηκαν ηχογραφημένες φωνές, είχε διαπιστωθεί ότι δεν ισχύει το ίδιο με τους ενήλικους σκύλους. Ωστόσο, νεότερη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο του York το 2018, όπου οι άνθρωποι και οι σκύλοι ήταν στον ίδιο χώρο – και επομένως το περιβάλλον προσέφερε πιο φυσιολογική αλληλεπίδραση – διαπιστώθηκε ότι ένας συγκεκριμένος τύπος ομιλίας βελτιώνει την προσοχή και των ενήλικων σκύλων και μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να δεθούν μαζί τους. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια σειρά πειραμάτων σε ενήλικους σκύλους, όπου τους δόθηκε η ευκαιρία να ακούσουν ένα άτομο που χρησιμοποιούσε «ομιλία σκύλου» (με λεπτή, συναισθηματική φωνή) προφέροντας φράσεις όπως «είσαι καλός σκύλος» και «θα πάμε βόλτα;». Στη συνέχεια, ένα άλλο άτομο χρησιμοποίησε ομιλία που απευθύνεται σε ενήλικες χωρίς περιεχόμενο σχετικό με το σκύλο, όπως «πήγα στον κινηματογράφο χθες το βράδυ».   Η προσοχή των σκύλων κατά τη διάρκεια της ομιλίας μετρήθηκε, και μετά από την ομιλία οι σκύλοι είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν με ποιον άνθρωπο επιθυμούσαν να αλληλεπιδράσουν. Στο τελευταίο στάδιο οι ομιλητές ανέμιξαν την «ομιλία σκύλου» με λέξεις που δεν σχετίζονταν με σκύλους, και την ομιλία που απευθυνόταν σε ενήλικες με λέξεις σχετικές με τους σκύλους, προκειμένου οι ερευνητές να μπορέσουν να καταλάβουν αν αυτό που προσέλκυσε τους σκύλους ήταν ο υψηλός συναισθηματικός τόνος της ομιλίας, ή το νόημα των λέξεων. Όπως ήταν αναμενόμενο, διαπιστώθηκε ότι οι ενήλικοι σκύλοι ήταν πιθανότερο να θέλουν να αλληλεπιδράσουν και να ξοδέψουν χρόνο με τον ομιλητή που χρησιμοποίησε «ομιλία σκύλου» με περιεχόμενο σχετικό με το σκύλο. Όταν αναμίχθηκαν οι δύο τύποι ομιλίας και περιεχομένου, οι σκύλοι δεν έδειξαν προτίμηση σε κάποιον ομιλητή έναντι του άλλου. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό υποδηλώνει ότι οι ενήλικοι σκύλοι προτιμούν να ακούν λέξεις που τους αφορούν εκφρασμένες με συναισθηματική φωνή, προκειμένου να τις θεωρήσουν χρήσιμες. Λέξεις ή Χειρονομίες; Σε άλλο άρθρο είχε αναδειχθεί ότι η επικοινωνία με τους σκύλους με λέξεις και χειρονομίες ταυτόχρονα είναι αποτελεσματικότερη σε σχέση με τη χρήση μίας μόνο μεθόδου. Τρεις καινούργιες έρευνες από την Ιταλία επιβεβαιώνουν τις προηγούμενες και μας δίνουν χρήσιμες πληροφορίες για τη μεγάλη σημασία που έχουν οι χειρονομίες όταν μιλάμε στους σκύλους: Στην πρώτη μελέτη στρατολογήθηκαν 6 αρσενικοί και 7 θηλυκοί σκύλοι χωρίς προηγούμενη εκπαίδευση, καθώς και οι κηδεμόνες τους. Οι ερευνητές προσπάθησαν να εκπαιδεύσουν και τους 13 σκύλους στην ανάκτηση τριών διαφορετικών αντικειμένων έπειτα από προφορική εντολή και μέσω χειρονομίας. Οι σκύλοι που έμαθαν να ανακτούν αξιόπιστα τα αντικείμενα και με τους δύο τύπους εντολών (4 αρσενικοί και 5 θηλυκοί) προχώρησαν στην επόμενη φάση της μελέτης. Οι σκύλοι έλαβαν αρχικά μόνο λεκτικές εντολές, στη συνέχεια μόνο χειρονομίες (οι κηδεμόνες έδειχναν το αντικείμενο), και κατόπιν εντολές και με τους δύο τρόπους ταυτόχρονα. Στο τελευταίο στάδιο δόθηκαν και οι δύο εντολές, αλλά ήταν αντιφατικές: για παράδειγμα, ο κηδεμόνας έδινε τη λεκτική εντολή «μπάλα», αλλά έδειχνε άλλο αντικείμενο. Οι σκύλοι ανταποκρίθηκαν ταχύτερα όταν τους δίνονταν ταυτόχρονα η προφορική εντολή και η χειρονομία. Όταν η λεκτική εντολή και η χειρονομία ήταν αντιφατικές, 7 από τους 9 σκύλους ακολουθούσαν τη χειρονομία, ενώ οι υπόλοιποι 2 ανταποκρίθηκαν με τυχαίο τρόπο· κανένας από τους σκύλους δεν έδειξε προτίμηση στη λεκτική εντολή έναντι της χειρονομίας. Οι χρόνοι ανταπόκρισης των σκύλων στις προαναφερόμενες τέσσερις συνθήκες παρουσίασαν σημαντικές διαφορές. Όταν οι λεκτικές εντολές και οι χειρονομίες χρησιμοποιήθηκαν μεμονωμένα, οι σκύλοι είχαν βραδύτερη απόδοση από ό, τι στις συνδυαστικές – τόσο στις όμοιες, όσο και στις αντιφατικές. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι σκύλοι που εκπαιδεύονται στο να ανταποκρίνονται εξίσου καλά στις χειρονομίες και στις λεκτικές εντολές δίνουν προτεραιότητα στις χειρονομίες, αλλά η χρήση και των δύο εντολών ταυτόχρονα οδηγεί σε ταχύτερες και πιο αξιόπιστες αντιδράσεις. Στη δεύτερη έρευνα εξετάστηκαν οι αντιδράσεις 25 σκύλων σε λέξεις, χειρονομίες και μικτή επικοινωνία – χρησιμοποιώντας και τους δύο τρόπους.  Οι σκύλοι ήταν Golden Retriever και Labrador που είχαν εκπαιδευτεί ώστε να ανταποκρίνονται τόσο σε λέξεις, όσο και σε χειρονομίες. Οι ερευνητές έκαναν σε κάθε σκύλο μια προκαταρκτική δοκιμή για να βεβαιωθούν ότι γνώριζαν όλες τις εντολές που θα δοκιμάζονταν, οι οποίες ήταν: «Κάτσε», «Ξάπλωσε», «Μείνε» και «Έλα». Η έρευνα περιελάμβανε 3 φάσεις: Φάση 1: Οι τέσσερις βασικές εντολές δόθηκαν χρησιμοποιώντας μόνο χειρονομίες, χωρίς λεκτικές πληροφορίες. Φάση 2: Οι τέσσερις βασικές εντολές δόθηκαν μόνο προφορικά· το σώμα του ανθρώπου που έδινε τις εντολές είχε ουδέτερη θέση. Φάση 3: Ο κηδεμόνας επανέλαβε τις 4 εντολές, οι οποίες αυτή τη φορά παρείχαν στους σκύλους ταυτόχρονες, συνδυαστικές, αλλά αντικρουόμενες πληροφορίες: Η προφορική εντολή «Ξάπλωσε» συνδυάστηκε με τη χειρονομία που υποδείκνυε «Κάτσε» Η προφορική εντολή «Κάτσε» συνοδεύτηκε με τη χειρονομία που έδειχνε «Ξάπλωσε» Η προφορική εντολή «Έλα» συνδυάστηκε με τη χειρονομία που σήμαινε «Μείνε» Η προφορική εντολή «Μείνε» συνοδεύτηκε με τη χειρονομία που έδειχνε «Έλα» Αυτό που διαπιστώθηκε ήταν ότι στις αντικρουόμενες εντολές οι σκύλοι ακολούθησαν τις χειρονομίες σε σημαντικά μεγαλύτερο βαθμό ​​από τις λέξεις, εκτός από την περίπτωση της προφορικής εντολής «Έλα». Στη συγκεκριμένη εντολή (που συνδυάστηκε με τη χειρονομία «Μείνε») ο κηδεμόνας απομακρυνόταν από το σκύλο. Οι ερευνητές εξηγούν ότι πιθανότατα η αντίδραση των σκύλων στην περίπτωση αυτή εξηγείται από την απομάκρυνση του εντολέα, η οποία ενεργοποίησε το κίνητρο των σκύλων να είναι κοντά στους κηδεμόνες τους. Οι θηλυκοί σκύλοι ήταν πιο πιθανό να ανταποκριθούν στις χειρονομίες