Ο Σκύλος ως Δάσκαλος

Οι σκύλοι παίζουν πολλούς ρόλους στην καθημερινότητά μας. Είναι άραγε ρεαλιστικό ο σκύλος μας να λειτουργεί και ως δάσκαλός μας;

Όπως τα παιδιά, οι σκύλοι είναι εξαιρετικά διαισθητικά πλάσματα με μοναδική ικανότητα να διακρίνουν και να αντιγράφουν τις προσωπικότητες των κηδεμόνων τους, στοιχεία του χαρακτήρα τους, ακόμη και τις διαθέσεις τους. Οι σκύλοι και οι κηδεμόνες τους τείνουν να έχουν παρόμοια προφίλ προσωπικότητας, παρουσιάζοντας μάλιστα μεγαλύτερες ομοιότητες από εκείνες που παρατηρούνται ανάμεσα σε παντρεμένα ζευγάρια και φίλους.

Αλλά καμία σχέση ουσιαστικής επικοινωνίας δεν λειτουργεί μονόπλευρα. Στη συναναστροφή ανθρώπου – σκύλου δεν είναι μόνο οι σκύλοι που εκπαιδεύονται. Αν είμαστε αρκετά έξυπνοι ώστε να δούμε τους εαυτούς μας και ως μαθητές τους, τότε θα έχουμε την ευκαιρία να εξελιχθούμε προσωπικά, ωφελώντας ταυτόχρονα τους σκύλους μας, τη σχέση μας μαζί τους, αλλά και τις μεταξύ μας σχέσεις.

Όποιος έχει την τύχη να αγαπήσει έναν σκύλο γνωρίζει ότι μας προσφέρουν μια αίσθηση φυσικότητας, συναισθήματα χαράς και άνευ όρων αγάπης. Καθώς είμαστε μάρτυρες της «ύπαρξης» του σκύλου μας, και στο βαθμό που έχουμε αναπτύξει μια αποτελεσματική σχέση επικοινωνίας μαζί του, είναι φανερό ότι έχει πολλά να μας διδάξει.

Για τους σκύλους είναι εύκολο να τηρούν διαχρονικές πνευματικές αλήθειες όπως είναι η παρουσία, η αποδοχή, και η ανιδιοτελής προσφορά:

Ο Σκύλος ως Δάσκαλος στην Παρουσία

Όταν βρισκόμαστε παρόντες σε αυτή τη στιγμή, είμαστε απαλλαγμένοι από το “τι ήταν” και από το “τι μπορεί να είναι”, κρατώντας τα συναισθήματα του παρελθόντος και του μέλλοντος στην άκρη. Οι σκύλοι είναι ειδικοί σε αυτό.

Παρόλο που και οι σκύλοι αγχώνονται και λειτουργούν αντιδραστικά σε προκλήσεις του περιβάλλοντος που συνδέονται με προηγούμενες εμπειρίες τους, γρήγορα τις αφήνουν πίσω τους και επανέρχονται στην παρούσα στιγμή.

Στο βιβλίο του «Η Δύναμη του Τώρα», ο E. Tolle μας λέει: «Όλη η [ανθρώπινη] αρνητικότητα δημιουργείται από τη συσσώρευση ψυχολογικού χρόνου και την άρνηση του παρόντος. Ανησυχία, άγχος, ένταση, αγωνία – όλα μορφές φόβου – δημιουργούνται από πολύ μέλλον και λίγο παρόν. Ενοχή, μνησικακία, θλίψη, στενοχώρια, πικρία και όλες οι μορφές μη-συγχώρεσης δημιουργούνται από πολύ παρελθόν και λίγο παρόν».

Σύμφωνα με τον συγγραφέα, τα ανθρώπινα προβλήματα απορρέουν από το γεγονός ότι συνήθως είμαστε μακριά από την παρούσα στιγμή, ζώντας μέσω είτε της μνήμης, είτε της προσδοκίας. Οι σκέψεις μας είναι συνεχείς νοητικοί θόρυβοι, που όχι μόνο μας εμποδίζουν να ζούμε στην παρούσα στιγμή, αλλά επιπλέον μας παραπλανούν ώστε να την αντιλαμβανόμαστε ως εμπόδιο.

Ο Σκύλος ως Δάσκαλος στην Αποδοχή

Εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο σκύλος συντροφεύει τον άνθρωπο έχοντας επιδείξει καταπληκτικές ικανότητες προσαρμογής, και τελικά αποδοχής των τεράστιων αλλαγών που του έχουν επιβληθεί. Και σήμερα, οι περισσότεροι σκύλοι ανταποκρίνονται θαυμάσια σε αλλαγές όπως η διατροφή, τα ωράρια για τις βόλτες, ή μια μετακόμιση.

Η αποδοχή είναι η αναγνώριση της τρέχουσας πραγματικότητάς μας χωρίς την επιθυμία να την αλλάξουμε. Τουλάχιστον όχι άμεσα και όχι απαραίτητα εν θερμώ. Όταν αναγνωρίζουμε και αποδεχόμαστε πραγματικά τους ανθρώπους και τις περιστάσεις όπως είναι, καθιστούμε ευκολότερη την παραίτηση από την επιθυμία να τα ελέγχουμε όλα.

Το μάθημα για τους ανθρώπους είναι η παράδοση σε αυτό που είναι, δηλαδή η μείωση της άρνησης αποδοχής της εκάστοτε πραγματικότητας και, κυρίως, η εκτίμηση αυτού που μας προσφέρεται.

Ο Σκύλος ως Δάσκαλος στην Ανιδιοτελή Προσφορά

Οι σκύλοι είναι αλτρουιστές. Το ότι ζουν την παρούσα στιγμή σημαίνει ότι δεν σπαταλούν πολύ χρόνο για να σκέφτονται τους εαυτούς τους.

Οι σκύλοι θεραπείας επιτελούν δύσκολο και σημαντικό έργο, και το κάνουν χαρούμενα. Αλλά και γενικότερα, οι σκύλοι μοιάζουν αποφασισμένοι να μας κάνουν ευτυχισμένους. Έχουν αναλάβει ως ρόλο και αποστολή τους να μας ευχαριστούν.

Παρατηρώντας την ανιδιοτελή προσφορά ενός σκύλου, μας υπενθυμίζεται να προσφέρουμε – όχι από υποχρέωση ή ενοχή, αλλά άνευ όρων και από την καρδιά μας.

Η παρουσία, η αποδοχή και η ανιδιοτελής προσφορά βρίσκονται στον πυρήνα της φύσης των σκύλων. Ήταν κομμάτια και της δικής μας φύσης, αλλά φαίνεται ότι τα χάσαμε. Οι σκύλοι μας βοηθούν να τα ξαναβρούμε. Αν είμαστε καλοί μαθητές.

Το να είμαστε λίγο περισσότερο σαν σκύλοι μπορεί να μας ωφελήσει. Υιοθετώντας μια πιο “κυνική” (σκυλίσια) οπτική στα πράγματα, είναι πιθανό να βιώσουμε μεγαλύτερη πληρότητα, βαθύτερες συνδέσεις και πιο ουσιαστικές σχέσεις – με τους σκύλους μας και μεταξύ μας.

Πηγές

  1. Ree, A. (2020) 4 Spiritual Lessons we Learn from Dogs, 26/8

  2. Tolle, E. (2009) Η Δύναμη του Τώρα, Success Dynamics