Οι απόψεις για τις διαφορές συμπεριφοράς μεταξύ αρσενικών και θηλυκών σκύλων ποικίλες. Τι λέει όμως η επιστήμη;

Δυστυχώς, δεν έχει πραγματοποιηθεί μεγάλη έρευνα σχετικά με τις διαφορές συμπεριφοράς ανάμεσα σε αρσενικούς και θηλυκούς σκύλους. Μεταξύ των επικρατέστερων απόψεων που υποστηρίζονται από επαγγελματίες είναι ότι:

• Στις φυλές που έχουν την τάση να είναι κυρίαρχες, όπως οι Rottweiler και Akita, οι θηλυκοί σκύλοι φαίνεται να είναι πιο χαλαροί.
• Σε φυλές σκύλων που έχουν τη φήμη ότι είναι πιο ήπιες, όπως η Retriever, υπάρχουν λιγότερες αντιληπτές διαφορές στη συμπεριφορά των αρσενικών και των θηλυκών σκύλων.

Ωστόσο, δεν υπάρχει διαθέσιμη πραγματική έρευνα που να αποδεικνύει αυτές τις απόψεις.

Καθώς οι ορμόνες έχουν επίδραση στη συμπεριφορά ενός σκύλου, οι αρσενικοί σκύλοι είναι γενικά πιο εδαφικοί, πιο ανεξάρτητοι (δίνουν λιγότερη προσοχή στους ανθρώπους) και πιο επιθετικοί από ότι οι θηλυκοί.

Η εκπαιδεύτρια σκύλων και συγγραφέας Dr McConnell αναφέρει ότι στο βιβλίο “Genetics and the Social Behavior of the Dog”, οι Scott & Fuller εξέτασαν αν το φύλο είχε επιρροή στις συναισθηματικές αντιδράσεις των σκύλων· κατά μέσο όρο οι θηλυκοί βαθμολογήθηκαν με 5,0 βαθμούς και οι αρσενικοί με 4,9 – με άλλα λόγια, δεν βρέθηκε διαφορά.

Η ίδια ειδικός απηύθυνε ερώτημα για τις διαφορές συμπεριφοράς των σκύλων βάσει φύλου σε πιστοποιημένους ειδικούς συμπεριφοράς σκύλων, κτηνίατρους και εκπαιδευτές σκύλων της αστυνομίας και του στρατού· οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες δήλωσαν ότι τόσο στην εκπαίδευση, όσο και στις επιδόσεις, η προσωπικότητα και το παρελθόν κάθε σκύλου ήταν πιο σημαντικοί παράγοντες από το φύλο.

Επίσης, πολλές από τις απαντήσεις εξέφρασαν ότι οι αρσενικοί σκύλοι ωριμάζουν πιο αργά από τους θηλυκούς, περιγράφοντας τους νεαρούς έφηβους αρσενικούς ως «λιγότερο εστιασμένους από τους θηλυκούς». Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα παρατήρηση, δεδομένου ότι και στους ανθρώπους τα κορίτσια είναι γνωστό ότι ωριμάζουν γρηγορότερα από τα αγόρια. Αν και κανένας κτηνίατρος δεν επιβεβαίωσε ότι αυτό ισχύει και στους σκύλους, κάτι τέτοιο δεν ακούγεται παράλογο.

Μια άλλη διαφορά μεταξύ αρσενικών και θηλυκών σκύλων είναι ότι οι αρσενικοί κυριαρχούν σε ορισμένους τύπους διαγωνισμών, όπως στο μάζεμα των κοπαδιών, την προστασία και την ανάκτηση. Όμως, στους διαγωνισμούς αυτούς συμμετέχουν πάντοτε μη στειρωμένοι σκύλοι.

Το γεγονός αυτό είναι σημαντικό γιατί κανένας δεν θα επιλέξει να επενδύσει χρόνο και χρήματα σε θηλυκό σκύλο για συμμετοχή σε διαγωνισμούς, αφού λόγω οίστρου και εγκυμοσύνης ο διαθέσιμος χρόνος για εκπαίδευση των θηλυκών σκύλων περιορίζεται στο μισό. Μια άλλη εξήγηση είναι ότι οι αρσενικοί σκύλοι είναι ανταγωνιστικότεροι υπό συνθήκες πίεσης – λόγω τεστοστερόνης.

Τέλος, υπάρχει μια άλλη πιθανή επίδραση στη συμπεριφορά των αρσενικών και θηλυκών σκύλων, που αυτή τη φορά σχετίζεται με την ανθρώπινη συμπεριφορά απέναντί τους. Η McConnell παραδέχεται ότι ο τρόπος που εκπαιδεύει σκύλους είναι πιθανό να επηρεάζεται από το φύλο τους:

«Ίσως ασυνείδητα, η συμπεριφορά όλων μας αλλάζει σημαντικά ανάλογα με το φύλο του σκύλου, καθώς υπάρχουν διαφορετικές κοινωνικές και πολιτισμικές προσδοκίες για το πώς θα πρέπει να συμπεριφέρονται οι αρσενικοί και οι θηλυκοί σκύλοι αντίστοιχα».

Αν και μικρής έκτασης, η πιο σημαντική έρευνα για τις διαφορές συμπεριφοράς μεταξύ αρσενικών και θηλυκών σκύλων πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης το 2011. Οι ερευνητές δημιούργησαν ένα σύστημα με μπάλες του τένις που συνδέονταν κρυφά με χορδές και εξέτασαν 25 αρσενικούς και 25 θηλυκούς σκύλους, οι οποίοι παρακολούθησαν τέσσερα διαδοχικά σενάρια:

1. Μια μικρή μπάλα που εξαφανιζόταν και επανεμφανιζόταν.
2. Μια μεγάλη μπάλα που εξαφανιζόταν και επανεμφανιζόταν.
3. Μια μεγάλη μπάλα να εξαφανίζεται και να εμφανίζεται μια μικρή μπάλα.
4. Μια μικρή μπάλα να εξαφανίζεται και να εμφανίζεται μια μεγάλη μπάλα.

Τα δύο πρώτα σενάρια ήταν οι “αναμενόμενες” συνθήκες, δηλαδή σύμφωνες με τους νόμους της φύσης, ενώ τα σενάρια 3 και 4, στα οποία μια μπάλα φαινόταν να μικραίνει ή να μεγαλώνει, ήταν οι “απροσδόκητες” συνθήκες.

Οι ερευνητές μέτρησαν το κατά πόσο οι σκύλοι είχαν την ικανότητα να κατανοήσουν ότι είχε συμβεί κάτι απροσδόκητο ή αδύνατο, μετρώντας πόση ώρα κοίταζαν τη διαφορετικού μεγέθους αναδυόμενη μπάλα. Τα πειράματα αυτά είναι παρόμοια με εκείνα που χρησιμοποιούνται για την κατανόηση της βρεφικής γνώσης: “Εάν συμβεί κάτι αναπάντεχο ή αδύνατο, τα παιδιά και τα ζώα θα κοιτάξουν περισσότερο στο γεγονός”, δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Corsin Müller.

Με την πρώτη ματιά, οι σκύλοι έδειχναν να κοιτούν περισσότερο όταν η μπάλα φαινόταν να μικραίνει ή να μεγαλώνει. Αλλά όταν οι ερευνητές ανέλυσαν τα αποτελέσματα βάσει φύλου των σκύλων, διαπίστωσαν ότι οι αρσενικοί δεν είχαν παρατηρήσει τίποτα περίεργο.

Κατά μέσο όρο, οι θηλυκοί σκύλοι κοίταζαν τις «απροσδόκητες» συνθήκες για περισσότερα από 30 δευτερόλεπτα, δηλαδή υπερτριπλάσιο χρόνο σε σχέση με τα 10 δευτερόλεπτα των αρσενικών. Οι χρόνοι που κοίταζαν τις μπάλες να αλλάζουν μέγεθος ήταν για τους αρσενικούς σκύλους ίδιοι με εκείνους που κοίταζαν όταν το μέγεθος των μπαλών δεν άλλαζε.

Οι διαφορές αυτές προέκυψαν ανεξάρτητα από τις φυλές σκύλων που συμμετείχαν, αν ήταν καθαρόαιμοι ή ημίαιμοι, τα μεγέθη τους, και τη στείρωση. Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι για το που οφείλονται αυτές οι διαφορές, αλλά οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το εύρημα δείχνει πως οι αρσενικοί σκύλοι εμπιστεύονται συχνότερα τη μύτη τους, ενώ οι θηλυκοί εμπιστεύονται περισσότερο τα μάτια τους.

Ο Müller και οι συνάδελφοί του πιστεύουν ότι οι οπτικές διαφορές των θηλυκών και αρσενικών σκύλων είναι απίθανο να οφείλονται σε εξελικτικούς παράγοντες· ωστόσο, ο Stanley Coren, ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολούμπια στον Καναδά διαφωνεί, υποστηρίζοντας ότι σχεδόν κάθε φορά που εντοπίζονται διαφορές φύλου μπορεί να βρεθεί ένας εξελικτικός λόγος που εξηγεί γιατί αυτό συμβαίνει.

Υποθέτει ότι οι όταν οι θηλυκοί σκύλοι παρακολουθούν τα κουτάβια τους (τα οποία σχεδόν όλα μυρίζουν το ίδιο) είναι πιθανό να βασίζονται περισσότερο στην όρασή τους. Ή ίσως να υπάρχει κάποιο είδος συμβιβασμού και συνεργασίας με τους αρσενικούς οι οποίοι είναι πιο προσανατολισμένοι στις μυρωδιές, και ενδεχομένως έτσι να εξηγείται η λιγότερη προσοχή τους στις οπτικές διαφορές.

Τελικά, ενώ οι διαφορετικές φυλές και το φύλο μπορούν να επηρεάσουν τη γενική προσωπικότητα ενός σκύλου, η καλή φροντίδα, η αγάπη και η σωστή κοινωνικοποίηση έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στη συνολική συμπεριφορά του.

Πηγές

1. Doghealth.com (n.d.) Behavioral Differences Between Male and Female Dogs
2. Fields, H. (2011) “Female Dogs Aren’t Easily Fooled”, Science, 26 April
3. McConnell, P. (2009) “What are the Differences Between Male and Female Dogs? Do Male and Female Dogs Learn Differently?”, The Bark, April
4. Müller, C. A., Mayer, C., Dörrenberg, S., Huber, L., & Range, F. (2011) “Female but not male dogs respond to a size constancy violation”, Biology Letters, 7(5), pp. 689–691. http://doi.org/10.1098/rsbl.2011.0287
5. Pappas, S. (2011) “Are Female Dogs More Intelligent than Males?”, LiveScience, 26 April