Πόσο ισχύουν οι χαρακτηρισμοί "premium", "super premium", "hyper premium" και "gourmet" τροφές για σκύλους; Τί πρέπει να προσέχουμε ως υπεύθυνοι κηδεμόνες ώστε ο σκύλος μας να έχει μέγιστη υγεία και ευεξία;

Το θέμα της διατροφής του σκύλου μας είναι εξαιρετικά σημαντικό – όπως και για τους ανθρώπους. Τόσο η υγεία των σκύλων, όσο και η ευεξία και η διάρκεια ζωής τους σχετίζονται στενά με τη διατροφή τους. Οι υπέρβαροι σκύλοι, όσοι έχουν φαγούρες, νωθρό δέρμα, τραχιά και εύθραυστα τριχώματα, χαμηλά ενεργειακά επίπεδα και ανεπαρκείς αντοχές σε λοιμώξεις – σε ποσοστό 95% καταναλώνουν τροφές χαμηλής ποιότητας.

Έχοντας μιλήσει με πάρα πολλούς κηδεμόνες σκύλων για το θέμα της διατροφής, η διαπίστωση είναι ότι πολλοί εμπιστεύονται κάποιον επαγγελματία που συνιστά μια συγκεκριμένη μάρκα. Άλλοι πείστηκαν από μια διαφήμιση ή διάβασαν τα συστατικά ενός προϊόντος που φαίνεται να καλύπτει τα κριτήριά τους. Και κάποιοι άλλοι επιλέγουν για το σκύλο τους μια εταιρεία εδώ και χρόνια, από συνήθεια.

Ωστόσο, δυστυχώς, ακόμη και ακριβές επώνυμες εταιρείες τροφών για κατοικίδια ζώα είναι πιθανό να περιέχουν συστατικά που είναι πραγματικά σκουπίδια. Όχι μόνο χαμηλής ποιότητας συστατικά, εννοούμε κυριολεκτικά σκουπίδια για πέταμα. Κάποιες μαζικά παραγόμενες τροφές χαμηλού κόστους που γεμίζουν τα ράφια των pet shops σε εθνικό επίπεδο είναι τα χειρότερα παραδείγματα.

Το πρόβλημα είναι ότι οι εταιρείες που περιλαμβάνουν στις συνταγές τους ακατάλληλα συστατικά έχουν πολλούς τρόπους να το κάνουν. Ο πιο συνήθης είναι το κρύψιμο των ακατάλληλων συστατικών μέσα σε γενικές και ασαφείς περιγραφές που αναγράφονται στη συσκευασία και που ελάχιστοι γνωρίζουν τι μπορεί να περιλαμβάνουν· αυτή είναι μια πρακτική που δυστυχώς επιτρέπεται από την υπάρχουσα διεθνή νομοθεσία.

Παρακάτω θα δούμε πώς ακριβώς γίνεται αυτό, αλλά πρώτα ας εξετάσουμε τί σημαίνουν οι χαρακτηρισμοί των τροφών για σκύλους που αναγράφονται στον τίτλο του άρθρου.

"Premium", "Super Premium", "Hyper Premium", "Gourmet"

Οι όροι αυτοί δεν είναι νομικά καθορισμένοι και ως εκ τούτου είναι περισσότερο όροι μάρκετινγκ παρά ουσιαστικές τεχνικές περιγραφές που προσδιορίζουν την ποιότητα της τροφής. Ως επί το πλείστον, οι χαρακτηρισμοί αυτοί στερούνται ουσίας και είναι απλά παραπλανητικά διαφημιστικά τεχνάσματα.

Τα προϊόντα που χαρακτηρίζονται ως premium ή gourmet δεν απαιτείται να περιέχουν διαφορετικά ή υψηλότερης ποιότητας συστατικά από οποιαδήποτε άλλα προϊόντα που δεν φέρουν αυτούς τους χαρακτηρισμούς.

Αντίθετα, για τις φυσικές τροφές για σκύλους υπάρχουν νομικά καθορισμένοι ορισμοί, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι αυστηρότερη από την Αμερικανική, καθώς η τελευταία επιτρέπει στις φυσικές τροφές να υπόκεινται σε περισσότερους και σκληρότερους τύπους επεξεργασίας.

Εντούτοις, ούτε ο όρος "φυσική" εγγυάται από μόνος του την ποιότητα μιας τροφής για σκύλους. Σημασία έχουν τα συστατικά που χρησιμοποιούνται, η ποιότητά τους, τα ποσοστά περιεκτικότητας και ο βαθμός επεξεργασίας τους.

Τι Αποφεύγουμε στα Συστατικά

Όταν διαβάζουμε τις ακόλουθες περιγραφές στα συστατικά, θα πρέπει να είμαστε (καταρχήν) καχύποπτοι:

• “Κρέας και Ζωικά Παράγωγα”

• “Υποπροϊόντα κρέατος”

• “Γεύμα με βάση το κρέας”

Πρόκειται για γενικές, νομικά ορισμένες περιγραφές που είναι δυνατό να περιλαμβάνουν πραγματικά πολύ ακατάλληλα κρέατα. Σε γενικές γραμμές, τα ακατέργαστα συστατικά που χρησιμοποιούνται και υπόκεινται σε ιδιαίτερα σκληρή επεξεργασία είναι απλά υπολείμματα των βιομηχανιών κρέατος, πουλερικών και αλιείας.

Συνήθως, αυτοί είναι φθηνοί τρόποι για τις εταιρείες τροφίμων κατοικίδιων ζώων να διατηρούν τα επίπεδα πρωτεϊνών «υψηλά» (αλλά όχι υψηλής ποιότητας), κρατώντας παράλληλα το κόστος παραγωγής χαμηλό. Αυτές οι κατώτερες πηγές πρωτεΐνης έχουν δυσάρεστη γεύση και πρέπει να ψεκάζονται με τεχνητά αρώματα προκειμένου να μπορούν να καταναλωθούν από τα κατοικίδια ζώα.

Βιομηχανίες junk food για ανθρώπους, ληγμένα κρέατα ή όσα ανακλήθηκαν από supermarkets, απορρίμματα εστιατορίων, εργοστασίων και ζυθοποιών προμηθεύουν τα απόβλητά τους στη βιομηχανία τροφίμων για ζώα συντροφιάς. Οι κάδοι των αποβλήτων βρίσκονται, φυσικά, εκτός κοινής θέας - συχνά σε χώρους κλειδωμένους.

Η εξαίρεση εδώ είναι ότι ορισμένες εταιρείες τροφών για σκύλους διευκρινίζουν ότι χρησιμοποιούν όργανα ζώων όπως είναι το συκώτι, τα νεφρά, ο σπλήνας και η καρδιά - τα οποία ανήκουν στην κατηγορία "υποπροϊόντα". Αυτά είναι επιθυμητά συστατικά στην τροφή του σκύλου μας - τα θέλουμε.

Όσο πιο ακριβείς και συγκεκριμένες είναι οι ονομασίες των κρεάτων και των λιπαρών συστατικών, τόσο το καλύτερο. Διαφορετικά δεν γνωρίζουμε τι τρώει στην πραγματικότητα ο σκύλος μας. Οι κακής ποιότητας τροφές τείνουν να χρησιμοποιούν τις τρεις γενικές περιγραφές που αναφέρθηκαν παραπάνω για να κρύβουν τα ακατάλληλα συστατικά που περιλαμβάνουν.

• BHA, BHT, Ethoxyquin (Αιθοξυκίνη), Sodium Netabisulfit (Μεταδιθειώδες Νάτριο), Propyl Gallate (Γαλλικός Προπυλεστέρας) και TBHQ

Αυτά είναι τεχνητά συντηρητικά και οι καλής ποιότητας τροφές κατοικίδιων ζώων δεν τα χρησιμοποιούν. Οι τροφές που χρησιμοποιούν βουτυλιωμένη υδροξυανισόλη (ΒΗΑ), βουτυλιωμένο υδροξυτολουόλιο (ΒΗΤ) και τριτο-βουτυλο υδροκινόνη (TBHQ) θα πρέπει να τα αναγράφουν στη συσκευασία. Αυτά τα χημικά συντηρητικά είναι πολύ δημοφιλή στις εταιρείες τροφίμων για κατοικίδια καθώς είναι φθηνά, εύκολα διαθέσιμα και υποστηρίζουν υψηλά περιθώρια κέρδους.

Η αιθοξυκίνη παρουσιάστηκε ως φυτοφάρμακο το 1965 και η κατανάλωσή της από ζώα βρέθηκε ότι επηρεάζει κυρίως το ήπαρ και τα νεφρά. Πρόκειται για ένα πολύ επικίνδυνο συντηρητικό που έχει τη δυνατότητα να διατηρεί την τροφή του σκύλου σας "φρέσκια" για πολλά χρόνια. Παραδόξως, οι εταιρείες που χρησιμοποιούν αιθοξυκίνη δεν είναι υποχρεωμένες να το αναγράφουν στις συσκευασίες τους. Συνήθως χρησιμοποιείται στην Αμερική για τη συντήρηση τροφών που περιέχουν ψάρι.

Αντί των παραπάνω συντηρητικών, μπορούν να χρησιμοποιηθούν φυσικά συντηρητικά όπως τοκοφερόλες (βιταμίνη Ε), ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C), κιτρικό οξύ, δενδρολίβανο, φασκόμηλο και άλλα φυτικά εκχυλίσματα. Οι περισσότερες εταιρίες αποφεύγουν τη χρήση φυσικών συντηρητικών γιατί είναι ακριβότερα και δίνουν στις τροφές συντομότερες ημερομηνίες λήξης σε σχέση με τις χημικές.

• Τεχνητά Χρώματα, Σάκχαρα, Γλυκαντικά και Προπυλενογλυκόλη.

Εδώ περιλαμβάνονται το σιρόπι καλαμποκιού και η σακχαρόζη. Οι σκύλοι αγαπούν τα γλυκά και στόχος αυτών των γλυκαντικών είναι να κάνουν το φαγητό τους πιο νόστιμο. Η προπυλενογλυκόλη προστίθεται για να προσδώσει στις κροκέτες σκληρή υφή. Οι σκύλοι μας δεν χρειάζονται τεχνητά χρώματα στο φαγητό τους και δεν ενδιαφέρονται για την εμφάνισή του. Τα χρώματα και οι χρωστικές ουσίες προστίθενται για να ελκύσουν τους αγοραστές – δηλαδή εμάς.

Τέλος, συχνά οι εικόνες που παρουσιάζονται στις συσκευασίες τροφών για ζώα δείχνουν απολαυστικά, τέλεια γεύματα με κρέας και λαχανικά, σαν να ετοιμάστηκαν από σεφ καλών εστιατορίων. Αλλά αυτή η ποιότητα συνήθως απέχει έτη φωτός από αυτή του περιεχομένου. Τις περισσότερες φορές πρόκειται για κυνική παραπλάνηση - που η υπάρχουσα νομοθεσία επίσης επιτρέπει να συμβαίνει.

Τί Θέλουμε να Περιέχεται στα Συστατικά

Οι σκύλοι είναι παμφάγα ζώα και η διατροφή τους απαιτεί 37 βασικά θρεπτικά συστατικά; Αυτά ταξινομούνται σε 6 κύριες θρεπτικές ομάδες: νερό, πρωτεΐνες, λιπαρά, υδατάνθρακες, βιταμίνες και μέταλλα.

Τυπικά συστατικά τροφών για κατοικίδια περιλαμβάνουν πηγές πρωτεϊνών όπως πουλερικά, βόειο κρέας και ψάρι συν λαχανικά, δημητριακά, βιταμίνες και ανόργανα άλατα, συνδυασμένα σύμφωνα με τις συνταγές που σχεδιάζονται από τους κτηνιάτρους διατροφολόγους για να δημιουργήσουν μια ισορροπημένη διατροφή.

Τι θέλουμε λοιπόν να δούμε να αναγράφεται στα συστατικά;

• Ζωικές πρωτεΐνες ως πρώτο, ή πρώτο και δεύτερο συστατικό. Προτιμάμε έντονα τις ζωικές πρωτεΐνες από τις φυτικές καθώς είναι πιο εύπεπτες για τους σκύλους και παρέχουν τα αμινοξέα που χρειάζονται. Αν και οι ζωικές πρωτεΐνες συνήθως αναφέρονται στο κρέας, μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν ψάρια, αυγά και άλλες.

• Ακριβείς και συγκεκριμένες ζωικές πρωτεΐνες και λιπαρά. Π.χ. “φρέσκο κοτόπουλο” ή “αφυδατωμένο κοτόπουλο”, όχι “γεύμα κοτόπουλου” ή “γεύμα κρέατος”. Το ίδιο ισχύει και για τα λιπαρά, π.χ. “λίπος γαλοπούλας”, όχι γενικά “ζωικό λίπος”.

• Υψηλή περιεκτικότητα πρωτεΐνης και μέτρια περιεκτικότητα λιπαρών. Δυστυχώς, η νομοθεσία ορίζει τις κατώτατες τιμές πρωτεϊνών και λιπαρών που πρέπει να περιέχονται στις τροφές για σκύλους ανά στάδιο ζωής, αλλά όχι τις ανώτατες. Οι κατώτατες αυτές τιμές είναι 22% πρωτεΐνες/8% λιπαρά για κουτάβια, και 18% πρωτεΐνες/5% λιπαρά για ενήλικους σκύλους. Σίγουρα είναι προτιμότερο να επιλέξουμε μια τροφή με καλή πρωτεΐνη κρέατος που είναι πάνω από τα ελάχιστα αυτά ποσοστά. Δεν συνιστάται να δίνουμε στον σκύλο μας τροφές που έχουν υπερβολικά υψηλά ποσοστά λιπαρών, εκτός και αν είναι πολύ δραστήριος. Διαφορετικά θα γίνει υπέρβαρος - γεγονός που θα οδηγήσει σε πολλαπλά προβλήματα υγείας.

• Προτιμάμε τροφές με παραδοσιακές πρωτεΐνες κρέατος όπως κοτόπουλο, βοδινό κρέας, γαλοπούλα, πάπια, αρνί και ψάρι, η έντομα - τα οποία προσφέρουν στους σκύλους πρωτεΐνες με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Για υγιείς σκύλους (και γάτες), δεν υπάρχει όφελος από τις εξωτικές πρωτεΐνες που περιλαμβάνονται τελευταία σε πολλές τροφές, όπως αλιγάτορας, ελάφι, βίσονας, στρουθοκάμηλος ή καγκουρό!

Πηγές

1. Boxeromania (2016) “Συστατικά που Πρέπει να Αποφεύγετε στα Τρόφιμα και στις Λιχουδιές των Σκύλων”, 14 Φεβρουαρίου
2. Cooper, C (2016) “Everything You Need To Know About Pet Food”, Dog Food Guide, 27 December
3. Dunn Jr., T.J. (n.d.) “Focusing on Protein in the Diet” PetMD
4. FDA - U.S. Food and Drug Administration (2020) “Pet Food Labels – General”, 7 February
5. Food Regulation Facts (2020) “What Your Label Doesn't Tell You Can Be More Important Than What It Does”, 9 February
6. PFMA – Pet Food Manucaturers Association (n.d.) “What's In Dog Food”
7. Skylakos.gr (2019) “Φυσικές, Βιολογικές (;) και Ολιστικές Τροφές για Σκύλους”, 4 Φεβρουαρίου
8. Skylakos.gr (2018) "Παράγοντες Μακροζωίας των Σκύλων", 4 Οκτωβρίου
9. Spector Dr., D. (n.d.) “Pet Food (What You Need To Know) For Your Pet's Sake”. PetMD
10. Thixton, S. (2020) "A Good Reminder of Ethoxyquin", Truth About Pet Food, 9 June
11. Thixton, S. (2014) "Complete and Balanced and Misleading", Truth About Pet Food, 31 March
12. Tufts University, Cummings Veterinary Medical Center (2017) “Aligator, Wild Boar, Ostrich – Oh My!”, May 15
13. Wedderburn Dr., P. (2015) “Pet Food: What Does The Label Tell You, and How Much Does It Matter To Your Pet”, VetHelpDirect, 6 April