Ολοένα και περισσότερο, οι έρευνες δείχνουν ότι το παιχνίδι με το σκύλο είναι σοβαρή υπόθεση καθώς του προσφέρει πολλαπλά οφέλη.
Ο άνθρωπος και ο σκύλος είναι δύο από τα λίγα είδη θηλαστικών που εξακολουθούν να παίζουν και στην ενήλικη ζωή τους. Όπως οι άνθρωποι, έτσι και οι σκύλοι χρειάζεται να συμμετέχουν σε διασκεδαστικές δραστηριότητες ώστε να διατηρούνται σε καλή νοητική και φυσική κατάσταση.
Η εκπαιδεύτρια σκύλων Gail Fisher αναφέρει ότι, όπως ισχύει και με το παιχνίδι για τους ανθρώπους, το παιχνίδι για τους σκύλους συμβάλλει στη νοητική, σωματική και συναισθηματική τους υγεία. Η άσκηση και το παιχνίδι είναι εξαιρετικά σημαντικές δραστηριότητες με τις οποίες ο σκύλος αποβάλλει τη συσσωρευμένη ενέργεια· χωρίς αυτές, ο σκύλος είναι πιθανό να εκδηλώνει καταστροφικές συμπεριφορές ή/και να επινοεί τρόπους αναζήτησης προσοχής.
Έρευνα του Πανεπιστημίου του Bristol διαπίστωσε ότι η έλλειψη παιχνιδιού μπορεί να προκαλέσει έως και 22 διαφορετικά προβλήματα συμπεριφοράς, όπως το άγχος, η επιθετικότητα, το τράβηγμα του λουριού, το κλαψούρισμα και η ανυπακοή στο κάλεσμα. Συχνά, το παιχνίδι μπορεί ακόμη και να διορθώσει προβλήματα συμπεριφοράς του σκύλου.
Σε έρευνα του 2002 διαπιστώθηκε ότι οι σκύλοι ήταν πιο υπάκουοι και έδιναν περισσότερη προσοχή αμέσως μετά από περιόδους παιχνιδιού με ανθρώπους (ανεξάρτητα από το αν έχαναν ή τους άφηναν να κερδίζουν) σε σχέση με πριν από το παιχνίδι. Αυτό υποδηλώνει ότι η εκπαίδευση μετά το παιχνίδι με το σκύλο μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Επιπλέον, το παιχνίδι καταπολεμά το διαρκώς αυξανόμενο πρόβλημα της παχυσαρκίας των κατοικίδιων σκύλων. Η προσθήκη μερικών απλών συνεδριών παιχνιδιού την ημέρα θα βοηθήσει να καούν οι επιπλέον θερμίδες. Έχει βρεθεί ότι η διατήρηση του σκύλου στο σωστό βάρος οδηγεί σε αύξηση της διάρκειας ζωής του κατά 15%, – δηλαδή κατά σχεδόν 2 χρόνια.
Σε περίπτωση έλλειψης χρόνου, πολλοί εκπαιδευτές προτείνουν ακόμη και τη μείωση του χρόνου της βόλτας, π.χ. από 1 ώρα σε 45 λεπτά, έτσι ώστε να αφιερωθεί επαρκής χρόνος στο καθημερινό παιχνίδι.
Παιχνιδιάρικη Υπόκλιση (Play Bow)
Σε έρευνα που έγινε στην Ιταλία όπου βιντεοσκοπήθηκαν 203 συνεδρίες παιχνιδιού μεταξύ σκύλων βρέθηκε ότι οι σκύλοι κάνουν χρήση ενός αποτελεσματικού επικοινωνιακού συστήματος που βασίζεται στην αμοιβαία ανταλλαγή παιχνιδιάρικων σημάτων όπως είναι η «παιχνιδιάρικη υπόκλιση» (play bow) και το χαλαρό ανοιχτό στόμα. Στις περιπτώσεις όπου υπήρχαν μεγάλες διαφορές στα μεγέθη των σκύλων, η διάρκεια του παιχνιδιού ήταν μειωμένη περιορίζοντας έτσι τον κίνδυνο πιθανής κλιμάκωσης σε καβγά.

Αυτή η στάση που θυμίζει yoga και είναι γνωστή ως παιχνιδιάρικη υπόκλιση (play bow), είναι ταυτόχρονα μια υποκίνηση και μια διευκρίνιση, μια προειδοποίηση και μια συγγνώμη. Οι σκύλοι υιοθετούν συχνά αυτή τη στάση ως πρόσκληση για να παίξουν μαζί μας ή με άλλους σκύλους (“σκοπεύω να σε δαγκώσω, αλλά απλά παίζω”), ή μετά από κάποια ακούσια πρόκληση πόνου (“συγγνώμη που σε πόνεσα, δεν το ήθελα”).
Τα παραπάνω προκύπτουν από έρευνα του Bekoff που έγινε το 1995, αλλά η Case αναφέρει ότι η έρευνα έγινε κυρίως σε κουτάβια και νεαρής ηλικίας σκύλους και ότι δεν είναι απαραίτητο να αφορούν τους ενήλικους.
Δύο έρευνες του 2016 αποκάλυψαν ότι τόσο στους ενήλικους σκύλους, όσο και στα κουτάβια, η παιχνιδιάρικη υπόκλιση εκφράζεται συχνότερα προκειμένου το παιχνίδι να ξεκινήσει ξανά έπειτα από μια μικρή παύση, καθώς επίσης και για τον συγχρονισμό της συμπεριφοράς τους.
Παιχνίδι, Κυριαρχία και Προσκόλληση
Σε έρευνα του 2003 κινηματογραφήθηκαν 50 3λεπτες συνεδρίες σκύλου-κηδεμόνα, οι οποίες ακολουθήθηκαν από μια δοκιμασία 1 ώρας που σχεδιάστηκε για να μετρήσει στοιχεία κυριαρχίας και προσκόλλησης των σκύλων. Το αν θα επιτρεπόταν στους σκύλους να κερδίσουν ή όχι δεν είχε σημαντική επίδραση στις βαθμολογίες τους. Το ίδιο συμπέρασμα έδειξε και έρευνα του 2002.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο τρόπος που παίζουν οι σκύλοι αντανακλά γενικές ιδιότητες της ιδιοσυγκρασίας και της σχέσης τους με τον κηδεμόνα τους. Σύμφωνα με τη μελέτη, το παιχνίδι δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη κυρίαρχης συμπεριφοράς του σκύλου, αλλά όταν υπάρχει σημαντική σωματική επαφή η προσκόλληση με τον κηδεμόνα μπορεί να αυξηθεί.
Τέλος, τα αποτελέσματα έρευνας του 2007 αντικρούουν τον κανόνα 50:50 που προτείνουν ορισμένοι ερευνητές, σύμφωνα με τον οποίο οι σκύλοι μεγαλύτερης ηλικίας ή/και μεγαλύτερου μεγέθους παραβλέπουν σταθερά το πλεονέκτημά τους προκειμένου να διευκολύνουν το παιχνίδι με νεαρότερους ή/και μικρότερου μεγέθους σκύλους.
Αν και παρατηρήθηκαν αναστροφές των ρόλων μεταξύ των δυνατότερων (ή μεγαλύτερων) και πιο αδύναμων (ή νεαρότερων σκύλων), ορισμένοι «κανόνες» υπαγόρευσαν σαφώς ποιες συμπεριφορές μπορούσαν να γίνουν ανεκτές. Για παράδειγμα, οι αναστροφές ρόλων εμφανίστηκαν στο κυνηγητό και στα πιασίματα, αλλά ποτέ στο καβάλημα, ή στο δάγκωμα και στο γλείψιμο της μουσούδας· αυτό υποδηλώνει ότι αυτές οι τελευταίες συμπεριφορές μπορεί να είναι αμετάβλητοι δείκτες επίσημης κυριαρχίας κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Το παιχνίδι για τους σκύλους είναι υγιής δραστηριότητα· παρέχει εξαιρετική προπόνηση, καταπολεμά την παχυσαρκία, ανακουφίζει από το άγχος, είναι μια καλή πνευματική άσκηση, μια ευκαιρία για τους σκύλους μας να εκφράσουν κάποια από τη φυσική τους συμπεριφορά, και ένας σίγουρος και διασκεδαστικός τρόπος ενίσχυσης του δεσμού μας μαζί τους.
Πηγές
- Bauer, E.B. & Smuts, B.B., (2007) “Cooperation and Competition During Dyadic Play in Domestic Dogs, Cannis Familiaris”. Animal Behaviour, 73(3) pp. 489 – 499.
- Byosiere, S.E., Espinosa, J., Marshall-Pescini, S., Smuts B. & Range, F. (2016) “Investigating the Function of Play Bows in Adult Pet Dogs (Canis lupus familiaris)”. Behavioural Processes (April); 125, pp. 106-113.
- Byosiere, S.E., Espinosa, J. & Smuts, B. (2016) “Investigating the Function of Play Bows in Dog and Wolf Puppies”. PLoS One; (Dec 29).
- Case, L. (2016) “I Bow for your Play”. The Science Dog (June 8)
- Cordini, G., Nicotra, V. & Palagi, E. (2016) “Unveiling the Secret of Play in Dogs (Canis lupus familiaris): Asymmetry and Signals”, Journal of Comparative Psychology (April); 130(3).
- Gabbard, J., (2014) “The Importance of Play for Dogs Revealed”. Puppy Leaks (20 Dec).
- Grimm, D. (2014) “In Dogs’ Play, Researchers See Honesty and Deceit, Perhaps Something Like Morality”. The Washington Post (May 19).
- Kealy, R.D, Lawler, D.F., Ballam, J.M., Mantz, S.L., Biery, D.N., Greeley, E.H., Lust, G. & Segre. M. (2002) “Effects of Diet Restriction on Life Span and Age-Related Changes in Dogs” Journal of the American Veterinary Medical Association (May 1), 220(9), pp. 1315 – 1320.
- Lynch, E., (2016) “Why It’s Important for Dogs to Play” PetPlace (28 Mar).
- Rodriguez, D., (2015) “The Importance of Play in Your Dog’s Life” Bark’ N Fun (Jun 29).
- Rooney, N.J. & Bradshaw, J.W.S., (2010) “Links Between Play and Dominance and Attachment Dimensions of Dog – Human Relationships”. Journal of Applied Animal Welfare Science, 6(2), pp. 67 – 94.
- Rooney, N.J. & Bradshaw, J.W.S., (2002) “An Experimental Study of the Effects of Play in Dog – Human Relationship” Applied Animal Behaviour Science, 75(2), pp. 161 – 176.